Sözleşme dışı imalatlar için hakedişlere ihtirazi kayıt konulmasına gerek olmadığından, öncelikle sözleşme kapsamında yapımı gereken imalatların yapılıp yapılmadığının saptanması, bundan sonra %10 oranda yapıldığı belirtilen imalatların bedellerinin sözleşme fiyatlarıyla, %10 oranı aşan imalatlar varsa bunların bedellerinin yapıldığı yıl piyasa rayiçlerine göre hesaplattırılması, belirlenecek değer üzerinden davanın kabul edilmesi gerekmektedir.
Sözleşme konusu işte fiilen kullanılan harcın örneklerinin alınıp resmi yetkili laboratuarlarda analizinin yaptırılarak öncelikle harcın niteliğini belirlemek, analiz sonucuna göre kullanılan harç sözleşme ve eklerinde kullanılması kararlaştırılan harca uygun ise sözleşme fiyatlarıyla, sözleşmede kullanılması öngörülenden farklı bir harç ise sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 22. ve 23. madde hükümlerine göre fiyatının belirlenerek yüklenici alacağını saptamak gerekmektedir.
Yüklenici ve idarenin ortak kusurlu olması halinde yüklenicinin kar kaybına yönelik alacak talebi yersizdir. Yüklenicinin gelir kaydedilen teminat mektubunun faiz ve komisyonlarını talep etmesi doğru olmadığı gibi, kusurlu olan idarenin de teknik eleman bulundurmama cezası ve gecikme cezası tahsili de doğru olmamıştır.
Yapım işlerinde, kabul komisyonunun tespit ettiği eksikliklerin belirlenen sürede yüklenici tarafından giderilmemesi halinde geçecek her gün için giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde gecikme cezası olarak yazılı olan miktarın belli bir oranında günlük ceza uygulanması gerekirken, sözleşmede yazılı ceza oranına göre sonuca gidilmesi hukuki değildir.
Fazla imalat bedeli talebine ilişkin olarak, yüklenicinin gerçekleştirdiği ilave işler ve ek imalatların ayrı ayrı nelerden ibaret olduğu, bunlardan hangilerinin sözleşme kapsamında yaptırılan ilave işler olduğu, hangilerinin de sözleşmede bulunmayan işler kapsamında kaldığı tespit ettirildikten sonra sözleşme kapsamında yaptırılan ilave işlerin işin götürü bedelli olması sebebiyle %10'una isabet eden kısmının sözleşme fiyatlarıyla bu oranı aşan bölümünün iş sahibi yararına ise yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre bedeli, sözleşmede bulunmayan yeni iş kalemleri veya gruplar olup da bunların ihale dokümanı ve tebliğ kapsamında fiyatları varsa kararlaştırılan fiyatlara göre yoksa, Yapı İşleri Genel Şartnamesi'nin 22. maddesinin 2. fıkrasına göre yeni tespit edilecek fiyata göre bedeli belirlenmelidir.
Sözleşme ekindeki teknik şartname dışında isteğe bağlı olarak kullandırılan pahalı malzemelerin bedeli talep edilmiş ve bu kalem istemin kısmen kabulüne karar verilmişse de; somut olayda yapılan işle ilgili olarak 10 adet ara hakediş ve 1 adet kesin hakediş düzenlendiği anlaşılmaktadır. Anılan malzemelerle ilgili 10 adet ara hakedişte gerekli işlem yapılmış ve imalat kalemleri özellikleriyle birlikte gösterilmiştir. Söz konusu hakedişlere usulüne uygun bir itiraz olmamıştır. Bu yönüyle de talebin reddedilmesi gerekmektedir.
İşin 8.11.2007 geçici kabul itibar tarihi itibariyle bittiği ve teslim edildiği açıklık kazanmaktadır. Belirlenen bu somut gerçeğe rağmen geçici kabul tarihinden sonra yine çalışma yapılıp işin Haziran 2008 tarihine kadar devam ettiği ve bu tarihte tamamlandığı iddia edilerek fiyat farkı talep edilmesi ve bu dönem için fiyat farkı hesaplanıp hüküm altına alınması doğru olmamıştır.
İş sahibi idarenin kusuru ile sözleşmenin feshedildiği hallerde, başka işlerle ilgili yatırım yapılamaması ve başka bir işten kazanç elde edilememesi sebepleriyle uğranılan zararlar, mahrum kalınan kar ve şantiye, personel ve malzeme giderlerinden hangileri ödenecektir?
Sözleşmelerin ihalenin iptal edilmesi (Kamu İhale Kurumu tarafından) sebebiyle iş sahibinin kusuruyla sona ermesi hallerinde iş eksilişi hükümlerine göre karar verilmesi doğru mudur? Yüklenicinin bu maddeye göre gerçek gider ve kar kaybını talep etmesi mümkün müdür?
Teminatların iadesinde SGK’dan ilişiksizlik belgesi getirilmesi gerektiğine yönelik düzenleme olması sebebiyle bu belge olmadan teminatın iadesine karar verilmesi doğru değildir. İlave olarak, Davacının usulüne uygun olarak idareyi temerrüde düşürmediğinden dolayı, hatalı faiz uygulaması da doğru olmamıştır.
Yapım işlerinde, sözleşme dışı ilave işlerin bedellerinin yeni birim fiyat hükümlerine göre ödenmesi gerekmekte olup, ilave olarak işin yürütülmesi sırasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği işlerin bedellerinin de yine yeni birim fiyat hükümlerine göre belirlenmesi gerekmektedir.
Hizmet alımlarında, eser sözleşmesinden kaynaklı uyuşmazlığın istirdatına yönelik davada; 2 ve 3 numaralı ara hakedişler ihtirazi kayıt konulmaksızın imzalanmış olduğundan kesinleşmiştir. 4 numaralı kesin hakediş yüklenici tarafından imzalanmamıştır. Bu sebeple sadece 4 numaralı kesin hakedişte yapılan kesinti miktarının istirdatına karar verilmelidir.
Sözleşme dışı imalatlar için hakedişlere ihtirazi kayıt konulmasına gerek olmadığından, öncelikle sözleşme kapsamında yapımı gereken imalatların yapılıp yapılmadığının saptanması, bundan sonra %10 oranda yapıldığı belirtilen imalatların bedellerinin sözleşme fiyatlarıyla, %10 oranı aşan imalatlar varsa bunların bedellerinin yapıldığı yıl piyasa rayiçlerine göre hesaplattırılması, belirlenecek değer üzerinden davanın kabul edilmesi gerekmektedir.
Sözleşme konusu işte fiilen kullanılan harcın örneklerinin alınıp resmi yetkili laboratuarlarda analizinin yaptırılarak öncelikle harcın niteliğini belirlemek, analiz sonucuna göre kullanılan harç sözleşme ve eklerinde kullanılması kararlaştırılan harca uygun ise sözleşme fiyatlarıyla, sözleşmede kullanılması öngörülenden farklı bir harç ise sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 22. ve 23. madde hükümlerine göre fiyatının belirlenerek yüklenici alacağını saptamak gerekmektedir.
Yüklenici ve idarenin ortak kusurlu olması halinde yüklenicinin kar kaybına yönelik alacak talebi yersizdir. Yüklenicinin gelir kaydedilen teminat mektubunun faiz ve komisyonlarını talep etmesi doğru olmadığı gibi, kusurlu olan idarenin de teknik eleman bulundurmama cezası ve gecikme cezası tahsili de doğru olmamıştır.
Yapım işlerinde, kabul komisyonunun tespit ettiği eksikliklerin belirlenen sürede yüklenici tarafından giderilmemesi halinde geçecek her gün için giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde gecikme cezası olarak yazılı olan miktarın belli bir oranında günlük ceza uygulanması gerekirken, sözleşmede yazılı ceza oranına göre sonuca gidilmesi hukuki değildir.
Fazla imalat bedeli talebine ilişkin olarak, yüklenicinin gerçekleştirdiği ilave işler ve ek imalatların ayrı ayrı nelerden ibaret olduğu, bunlardan hangilerinin sözleşme kapsamında yaptırılan ilave işler olduğu, hangilerinin de sözleşmede bulunmayan işler kapsamında kaldığı tespit ettirildikten sonra sözleşme kapsamında yaptırılan ilave işlerin işin götürü bedelli olması sebebiyle %10'una isabet eden kısmının sözleşme fiyatlarıyla bu oranı aşan bölümünün iş sahibi yararına ise yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre bedeli, sözleşmede bulunmayan yeni iş kalemleri veya gruplar olup da bunların ihale dokümanı ve tebliğ kapsamında fiyatları varsa kararlaştırılan fiyatlara göre yoksa, Yapı İşleri Genel Şartnamesi'nin 22. maddesinin 2. fıkrasına göre yeni tespit edilecek fiyata göre bedeli belirlenmelidir.
Sözleşme ekindeki teknik şartname dışında isteğe bağlı olarak kullandırılan pahalı malzemelerin bedeli talep edilmiş ve bu kalem istemin kısmen kabulüne karar verilmişse de; somut olayda yapılan işle ilgili olarak 10 adet ara hakediş ve 1 adet kesin hakediş düzenlendiği anlaşılmaktadır. Anılan malzemelerle ilgili 10 adet ara hakedişte gerekli işlem yapılmış ve imalat kalemleri özellikleriyle birlikte gösterilmiştir. Söz konusu hakedişlere usulüne uygun bir itiraz olmamıştır. Bu yönüyle de talebin reddedilmesi gerekmektedir.
İşin 8.11.2007 geçici kabul itibar tarihi itibariyle bittiği ve teslim edildiği açıklık kazanmaktadır. Belirlenen bu somut gerçeğe rağmen geçici kabul tarihinden sonra yine çalışma yapılıp işin Haziran 2008 tarihine kadar devam ettiği ve bu tarihte tamamlandığı iddia edilerek fiyat farkı talep edilmesi ve bu dönem için fiyat farkı hesaplanıp hüküm altına alınması doğru olmamıştır.
İş sahibi idarenin kusuru ile sözleşmenin feshedildiği hallerde, başka işlerle ilgili yatırım yapılamaması ve başka bir işten kazanç elde edilememesi sebepleriyle uğranılan zararlar, mahrum kalınan kar ve şantiye, personel ve malzeme giderlerinden hangileri ödenecektir?
Sözleşmelerin ihalenin iptal edilmesi (Kamu İhale Kurumu tarafından) sebebiyle iş sahibinin kusuruyla sona ermesi hallerinde iş eksilişi hükümlerine göre karar verilmesi doğru mudur? Yüklenicinin bu maddeye göre gerçek gider ve kar kaybını talep etmesi mümkün müdür?
Teminatların iadesinde SGK’dan ilişiksizlik belgesi getirilmesi gerektiğine yönelik düzenleme olması sebebiyle bu belge olmadan teminatın iadesine karar verilmesi doğru değildir. İlave olarak, Davacının usulüne uygun olarak idareyi temerrüde düşürmediğinden dolayı, hatalı faiz uygulaması da doğru olmamıştır.
Yapım işlerinde, sözleşme dışı ilave işlerin bedellerinin yeni birim fiyat hükümlerine göre ödenmesi gerekmekte olup, ilave olarak işin yürütülmesi sırasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği işlerin bedellerinin de yine yeni birim fiyat hükümlerine göre belirlenmesi gerekmektedir.
Hizmet alımlarında, eser sözleşmesinden kaynaklı uyuşmazlığın istirdatına yönelik davada; 2 ve 3 numaralı ara hakedişler ihtirazi kayıt konulmaksızın imzalanmış olduğundan kesinleşmiştir. 4 numaralı kesin hakediş yüklenici tarafından imzalanmamıştır. Bu sebeple sadece 4 numaralı kesin hakedişte yapılan kesinti miktarının istirdatına karar verilmelidir.