Hibe Nedir, Ne Anlama Gelir: Avrupa Birliğinden alınacak hibeler, ayni nitelikli hibeler ile Türkiye Cumhuriyeti tarafından verilen savunma ve güvenlik amaçlı hibeler hariç olmak üzere; herhangi bir dış finansman kaynağından geri ödeme yükümlülüğü olmaksızın Türkiye Cumhuriyetinin aldığı nakdi yardım ile Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkeler, yabancı ülkelerin kuruluşları, uluslararası kuruluşlar ve oluşturulacak uluslararası yardım konsorsiyumlarına verdiği nakdi yardımı ifade eder.

Türkiye Cumhuriyeti olarak, Devlet olarak, hibe alabilir miyiz? Hibe verebilir miyiz? 8 Haziran 2017 tarihli Yönetmelik hükümlerine göre Türkiye Cumhuriyeti adına hibe alınması ve verilmesinde Hazine Müsteşarlığı yetkilidir. Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Düzenlenmesi Hakkında kanun hükümlerine göre çıkarılan yönetmelik hükümlerine göre hibelerin alınması ve verilmesi şartları ile hibelerin kullanım esasları belirlenmiştir.

4749 sayılı Kanun Kapsamında Hazine Müsteşarlığı Tarafından Türkiye Cumhuriyeti Adına Hibe Alınması, Hibe Verilmesi ve Hibelerin Takibine Dair Yönetmelik

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, herhangi bir dış finansman kaynağından Müsteşarlık tarafından Türkiye Cumhuriyeti adına hibe alınması; yabancı ülkelere, yabancı ülkelerin kuruluşlarına, uluslararası kuruluşlara ve oluşturulacak uluslararası yardım konsorsiyumlarına hibe verilmesi ve hibelerin takibi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde yer alan kurum ve kuruluşları kapsar. Ancak, Avrupa Birliğinden alınan hibeler; ayni nitelikli hibeler ile Türkiye Cumhuriyeti tarafından verilen savunma ve güvenlik amaçlı hibeler bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 4 üncü, 9 uncu ve 16 ncı maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte yer alan;

a) Bakan: Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanı,

b) Dış finansman kaynağı: Dış finansman sağlayan yabancı ülkeler, ülkelerce oluşturulan birlikler, resmi finansman fonları, uluslararası ve bölgesel kuruluşlar ile uluslararası sermaye ve finansman piyasalarında faaliyet gösteren yatırım bankaları da dahil olmak üzere bankalar, satıcı veya alıcı kredisi sağlayan kuruluşlar ile firmalar veya münferiden bunların her birini,

c) Hazine alacağı: 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinde yer alan tanımı,

ç) Hibe: Avrupa Birliğinden alınacak hibeler, ayni nitelikli hibeler ile Türkiye Cumhuriyeti tarafından verilen savunma ve güvenlik amaçlı hibeler hariç olmak üzere; herhangi bir dış finansman kaynağından geri ödeme yükümlülüğü olmaksızın Türkiye Cumhuriyetinin aldığı nakdi yardım ile Türkiye Cumhuriyetinin yabancı ülkeler, yabancı ülkelerin kuruluşları, uluslararası kuruluşlar ve oluşturulacak uluslararası yardım konsorsiyumlarına verdiği nakdi yardımı,

d) Hibe anlaşması: Türkiye Cumhuriyeti ile hibeyi sağlayan taraf veya hibeyi alan taraf arasında yapılan anlaşmayı,

e) Kanun: 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu,

f) Müsteşarlık: Hazine Müsteşarlığını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Hibe Alınması ve Kullandırılması

Uygulanacak usul ve esaslar

MADDE 5 – (1) Kanunun 2 nci maddesinde yer alan kurum ve kuruluşlara, Avrupa Birliğinden alınacak hibeler hariç olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti adına herhangi bir dış finansman kaynağından alınan hibeleri kullandırmaya Bakan yetkilidir.

(2) Söz konusu hibe anlaşmaları ile ilgili olarak her türlü hazırlık, temas ve müzakereler Müsteşarlık tarafından yürütülür ve sonuçlandırılır. Hibe anlaşmalarında değişiklik yapmaya Bakan yetkilidir.

(3) Yıllık yatırım programı ile ilişkilendirilmesi gereken projelere hibe sağlanırken Kalkınma Bakanlığının uygun görüşü alınır.

Hibe devir anlaşması

MADDE 6 – (1) Müsteşarlık tarafından bu Yönetmelik kapsamında alınan hibelerin, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun I sayılı cetvelinde yer alanlar dışındaki kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerine kullandırılması halinde, Müsteşarlık ile kullanıcı kurum veya kuruluş arasında hibenin kullanım şartları ve esasları ile kullanıcı kurum veya kuruluşun yükümlülüklerini düzenleyen hibe devir anlaşması yapılır.

Alınan hibelerin izlenmesi

MADDE 7 – (1) Hibe anlaşmasının imzalanmasını müteakip, Müsteşarlık Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğünce Anlaşmanın bilgi sistemine kaydı yapılıp Dış Finansman Numarası alındıktan sonra Dış Finansman Bildirim Formu düzenlenir ve Anlaşma ile birlikte Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne iletilir. Ayrıca söz konusu formun bir örneği de ilgili kullanıcı kurum ve kuruluşlara gönderilir.

(2) Hibelere ilişkin kullanımlar hibe veren taraftan alınan bildirimler esas alınarak, Müsteşarlık Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğünce bilgi sistemine kaydedilir ve Genel Bütçeli İdareler ve Genel Bütçe Dışı İdareler Hibe Kullanım Belgesi (EK:1) düzenlenir.

(3) Hibeden kullanımların tamamlandığına ve hibe anlaşması kapsamındaki tüm hak ve yükümlülüklerin yerine getirildiğine ilişkin bilgi, hibe veren tarafın bildirimi üzerine Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne bildirilir. Ancak, Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından bu bildirimin hibe veren taraftan temin edilememesi halinde bu durum Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne bildirilir ve hibeden kullanımların tamamlandığına ilişkin bilgi, Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü tarafından kullanıcı kurum veya kuruluştan temin edilebilir.

(4) Bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen yöntemlerden biri yoluyla hibeden kullanımların tamamlandığı bilgisi Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne ulaştığında, ilgili hibenin koşullu yükümlülük olarak takibine son verilir.

Yükümlülük

MADDE 8 – (1) Hibe kullanımının amacına ve usulüne uygun şekilde yapılmaması durumunda;

a) Kullanıcı kurum veya kuruluş genel bütçe kapsamı dışında ise, hibenin alındığı dış finansman kaynağı tarafından Müsteşarlığa yansıtılacak her türlü ödeme, aynı koşullar ile kullanıcı kurum veya kuruluşa yansıtılır.

b) Kullanıcı kurum veya kuruluşun genel bütçe kapsamında yer alması halinde, 27/9/2006 tarihli ve 2006/11058 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik çerçevesinde yetkili mercilerce gerekli işlemler tesis edilerek Müsteşarlık Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne bilgi verilir.

(2) Bu maddenin birinci fıkrası kapsamında doğan Hazine alacağının kullanıcı kurum veya kuruluş tarafından ödenmemesi halinde, Kanunun 11 inci maddesi uygulanır.

(3) Müsteşarlık, kullanıcı kurum veya kuruluşun hesap, bilgi ve belgelerini Kanunun 11 inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca denetleme yetkisine sahiptir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Hibe Verilmesi

Uygulanacak usul ve esaslar

MADDE 9 – (1) 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi gereğince;

a) Nakdi hibe vermeye ve bu yöndeki anlaşmaları imzalamak için Türkiye Cumhuriyeti temsilcilerini tayine, Dışişleri Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının uygun görüşü alınmak kaydıyla Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.

b) Söz konusu hibe tutarları Müsteşarlık bütçesine bu amaçla konulacak ödenekten karşılanır.

c) Nakdi hibe verilmesine ilişkin anlaşmaların hazırlık, temas ve müzakereleri Müsteşarlık tarafından yürütülür ve Dışişleri Bakanlığı ile istişare edilerek sonuçlandırılır. Nakdi hibe verme anlaşmalarının şartlarında değişiklik yapmaya Bakan yetkilidir.

ç) Hibe vermeye ilişkin anlaşmalar, anlaşmada aksine bir hüküm bulunmamak kaydıyla imza tarihi itibarıyla Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe girer.

Hibe anlaşmasının kaydı

MADDE 10 – (1) Hibe anlaşmasının imzalanmasını müteakip, Müsteşarlık Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğünce bilgi sistemine kaydedilerek Alacak Numarası alınıp anlaşma ile ilgili bilgi ve belgeler Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğüne gönderilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik

MADDE 11 – (1) 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4749 Sayılı Kanun Kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Tarafından Hibe Alınması, Hibe Verilmesi ve Hibelerin Takibine İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yürütür.

Eki için tıklayınız