Tanımsız Ogs En Uzak Mesafe Ücreti Ödenmesine Neden Olamaz
23.12.2016 1709 GündemKamu Denetçiliği Kurumunun 01.2013/513 nolu şikayet üzerine aldığı 12/02/2014 tarihli tavsiye kararında, sürücünün OGS etiketi olmasına karşın giriş gişesinde bu etiketin okunmayarak “tanımsız” olarak nitelendirilmesi sebebiyle en uzak mesafe ücreti ödenmesinin mümkün olup olamayacağı ele alınmaktadır.
Tavsiye Kararında yer alan şu hukuki gerekçelerle tanımsız OGS’lerden dolayı sürücülerin hatasının olmadığı ve normal geçiş ücreti üzerinden ödemelerin yapılması gerektiği ifade edilmektedir:
“11) Araç içerisinde bulunan araç içi ünitenin (elektronik etiketin) gişe sahasında bulunan antenler ile elektromanyetik dalga kullanarak haberleşmesi sonucu geçiş ücretinin banka hesabından otomatik olarak düşülmesini sağlayan operatörsüz geçiş ücreti toplama sistemine OGS denilmektedir. Karayolları Genel Müdürlüğü'nün sorumluluğunda işletilmekte olan Boğaz Köprüleri ve otoyollarda hızlı ve rahat geçişin sağlanması amacıyla OGS kullanılmaktadır. OGS'den yararlanan sürücüler fonksiyonel ve geçiş için yeterli krediye sahip olan elektronik etiketi araçlarında bulundurmak zorundadırlar.
12) 3 numaralı paragrafta açıklandığı üzere; şikayetçi, …… plakalı aracına ait ……. hesap nolu OGS etiketiyle, 30/01/2013 tarihinde saat 16:13'de Çamlıca'da, saat 11:11'de Kurtköy'de bulunan gişeleri kullanmak suretiyle otoyoldan çıkış yapmıştır. Şikayetçiye, 18/04/2013 tarihinde tebliğ edilen OGS banka hesap ekstresinin incelenmesinden; giriş istasyonlarının "tanımsız" olması nedeniyle şikayetçiden en uzak mesafe ücretinin tahsil edildiği anlaşılmaktadır. 4 numaralı paragrafta değinildiği gibi; idare tarafından verilen cevapta; OGS' de zaman zaman kullanıcı yada sistem kaynaklı elektronik etiketinin (cihazın) çıkış gişesinde okunamadığı (tanımsız) durumlarda sistemin araç plakasını görüntüleyemediği durumlar olduğu kabul edilmiştir. Bu duruma rağmen; 9 numaralı paragrafta yer alan Yönetmelik hükmü gereği şikayetçiye ait OGS etiketinin giriş bilgisi olmadığı gerekçesiyle şikayetçiden en uzak mesafe ücreti tahsil edilmiş ve geçişten itibaren 45 gün içinde şikayetçinin Ana Kontrol Merkezine itiraz etmemesi nedeniyle ücret iadesinin mümkün olamayacağı idarece belirtilmiştir.
13) İdarece en uzak mesafe ücretinin tahsil edilmesine dayanak teşkil eden, bir üst paragrafta ve 9 numaralı paragrafta bahsi geçen Yönetmeliğin 10. maddesinin 3. fıkrasında "Sürücüden kaynaklanan nedenlerle giriş veya çıkış bilgisinin olmadığı durumlarda en uzak mesafe ücreti uygulanır..." hükmü bulunmaktadır. Giriş bilgisinin bulunmaması durumunun sürücüden kaynaklandığı iddiası idarece ispat edilememiştir. İdarenin cevabında da belirttiği üzere; elektronik etiketin okunamaması dolayısıyla "tanımsız" olması durumu muhtemelen sistemden kaynaklanmaktadır. Şikayetçinin Ziraat Bankası Ortaköy Şubesinde …….. plakalı aracında kullandığı …….. etiket hesap no.lu OGS hesabı bulunmakta ve gişelerden geçiş yapıldığı zaman bu hesaptan otomatik olarak para aktarımı yapılmaktadır. Şikâyetçinin geçerli bir OGS etiketi ve buna bağlı aktif bir banka hesabı olduğu, yapılan geçişlerin kaçak geçiş olmaması nedeniyle de 8 numaralı paragrafta değinilen Kanun maddesi gereğince idari para cezası yaptırımının uygulanmadığı, muhtemelen sistemden kaynaklanan bir arızadan dolayı tanımsız geçiş yapıldığı hususları gözetildiğinde şikâyetçi sürücüye bir kusur izafe edilemeyeceği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla yukarıda bahsi geçen Yönetmelik hükmünün şikâyetçiye uygulanamayacağı açıktır.
14) Tüm bu nedenlerle şikayetçinin 30/01/2013 tarihinde yaptığı her iki geçiş için şikayetçiden en uzak mesafe ücretinin tahsil edilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Bu işlemin hukuka aykırı olduğu gözetildiğinde artık Yönetmelikte yer alan 45 günlük itiraz süresinin uygulanma alanı da bulunmamaktadır. Sonuç itibariyle, şikâyetçinin başvurusunun haklı, idarenin işleminin hatalı olduğu kanaatine varılarak şikâyetin kabulü yönünde karar vererek idareye tavsiyede bulunmak gerekmiştir.”