Soruşturma, Kovuşturma ve Yargılamalarda Hedef Süre
23.06.2017 1179 GündemSoruşturma, kovuşturma veya yargılamalarda hedef süre nedir? Soruşturma, kovuşturma veya yargılamaların tamamlanmasında gözetilen, ilgilileri için hak doğurmayan, yargısal süreçleri iyileştirmeyi amaçlayan ve Hakimler ve Savcılar Kurulunun görüşü alınarak Bakanlık tarafından belirlenen süredir.
SORUŞTURMA, KOVUŞTURMA VEYA YARGILAMA HEDEF SÜRELERİNİN BELİRLENMESİ VE UYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, soruşturma, kovuşturma veya yargılamaların tamamlanması için öngörülen hedef sürelerin belirlenmesi ve uygulanmasına dair usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, bölge adliye mahkemeleri ve Cumhuriyet başsavcılıkları, adli yargı ilk derece mahkemeleri ve Cumhuriyet başsavcılıkları, bölge idare mahkemeleri ile idari yargı ilk derece mahkemeleri tarafından yürütülen soruşturma, kovuşturma veya yargılamalara ilişkin hedef sürelerin belirlenmesi ve uygulanmasını kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununun 28 inci maddesinin ikinci ve yedinci fıkralarına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
b) Daire: Bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri dairelerini,
c) Derdest dosya sayısı: Her bir daire, mahkeme, hâkim veya Cumhuriyet savcısına devreden ve gelen işlerden, sonuçlanan işler çıkarıldıktan sonra kalan soruşturma, kovuşturma veya yargılama dosya sayısını,
ç) Derdest dosya puanı: Daire, mahkeme, hâkim ve Cumhuriyet savcılarının derdest soruşturma, kovuşturma veya yargılama dosyalarına ilişkin olarak UYAP üzerinden oluşturulan dosya puanını,
d) Hedef süre: Soruşturma, kovuşturma veya yargılamaların tamamlanmasında gözetilen, ilgilileri için hak doğurmayan, yargısal süreçleri iyileştirmeyi amaçlayan ve Kurul’un görüşü alınarak Bakanlık tarafından belirlenen süreyi,
e) Hedef sürelere uyumun ölçümlenmesi: Soruşturma, kovuşturma veya yargılamaların belirlenen hedef süre içinde sonuçlandırılıp sonuçlandırılmadığının değerlendirilmesini,
f) Kanun yolu değerlendirme formu: Kanun yolu incelemeleri neticesinde hâkim ve Cumhuriyet savcılarının dosyadaki hukuki bilgi, uygulama ve performanslarının değerlendirildiği belgeyi,
g) Kurul: Hâkimler ve Savcılar Kurulunu,
ğ) UYAP: Adalet hizmetlerinin elektronik ortamda yürütülmesi amacıyla oluşturulan Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini,
h) Performans değerlendirme ve geliştirme formu: Denetlenen hâkim ve Cumhuriyet savcılarının denetim dönemi içerisindeki performanslarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesine yönelik formu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Hedef Sürelerin Belirlenmesinde ve Duyurulmasında Uyulacak Esaslar
Hedef sürelerin belirlenmesi ve duyurulması usulü
MADDE 5 – (1) Hedef süresi belirlenecek soruşturma, kovuşturma veya yargılama türleri ile bunlara ilişkin hedef süreler, Kurulun görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
(2) Hedef süreler belirlenirken aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) 10/11/2005 tarihli ve 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanununa dayanılarak oluşturulan Resmi İstatistik Programı (RİP) kapsamında ve 29/3/1984 tarihli ve 2992 sayılı Adalet Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun uyarınca Bakanlıkça hazırlanan adli istatistiklerde gösterilen ortalama soruşturma, kovuşturma veya yargılama süreleri,
b) Fiilen görev yapan hâkim ve Cumhuriyet savcı sayısı,
c) Her bir daire, mahkeme, hâkim veya Cumhuriyet savcısına düşen derdest dosya sayısı veya puanı,
ç) Soruşturma veya yargılama usul kuralları,
d) 8 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca Cumhuriyet başsavcılıkları ile adalet komisyonu başkanlıklarınca gönderilen yıllık raporlar.
(3) Belirlenen hedef süreler Bakanlık internet sitesinde ilan edilir ve Cumhuriyet başsavcılıkları ile adalet komisyonu başkanlıklarına gönderilir.
Sürelerin başlangıcı ve sonu
MADDE 6 – (1) Hedef sürelere uyumun ölçümlenmesi; soruşturma işlemlerinde suç şüphesinin yetkili mercilerce öğrenildiği, ceza mahkemelerinde iddianamenin kabul edildiği, hukuk, idare ve vergi mahkemelerinde davanın esas kaydının yapıldığı, bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinde dosyanın daireye geldiği tarihte başlar. Soruşturma evresinde soruşturmayı bitiren kararla, kovuşturma veya yargılamalarda gerekçeli kararın yazımı ile son bulur.
(2) Tatil günleri sürelerin hesabına dâhil edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilgilendirme
İlgililerin bilgilendirilmesi
MADDE 7 – (1) Cumhuriyet başsavcılıklarında kayıt numarası alan soruşturma dosyalarında, ilgilinin bizzat sözlü veya yazılı müracaatı halinde hedef süreyi içeren belge soruşturma bürosunca verilir. Bu belge ayrıca tebliğ edilmez.
(2) Ceza mahkemelerinde, sanık, müdafi veya kanuni temsilcisine iddianame ekinde hedef süreyi içeren belge gönderilir; şikâyetçi, mağdur, suçtan zarar gören, malen sorumlu veya vekiline ise duruşma gününü bildiren çağrı kâğıdıyla gönderilir.
(3) Hukuk, idare ve vergi mahkemelerinde, dava açılırken davacı veya vekiline tevzi bürosu tarafından UYAP üzerinden tanzim edilerek verilen tevzi formlarında hedef süre belirtilir. Davalı veya vekiline ise bu formlar dava dilekçesi ekinde gönderilir.
(4) Bölge adliye ve bölge idare mahkemelerinde, esas kaydı alan dosyalarda duruşma açılmaması halinde ilgilinin bizzat sözlü veya yazılı müracaatı üzerine hedef süreyi içeren belge yazı işleri müdürlüğünce verilir. Bu belge ayrıca tebliğ edilmez. Duruşma açılmasına karar verilmesi halinde ise hedef süreyi içeren belge çağrı kâğıdıyla ilgililere gönderilir.
(5) Yargılamaya ilişkin olarak ilgililere verilecek tevzi formlarında veya yapılacak bildirimlerde “Belirtilen sürede soruşturmanın/yargılamanın sonuçlandırılması hedeflenmekte olup, bu hedefin gerçekleştirilmesinde tarafların ve avukatların katkı ve desteği büyük önem arz etmektedir. Taraflardan kaynaklanan sebeplerle meydana gelen gecikmelerin hedef sürenin hesabında dikkate alınmadığı da göz önünde bulundurularak, bu hususlara hassasiyet göstermenizi rica ediyoruz.” açıklamasına yer verilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Hedef sürelerin takibi
MADDE 8 – (1) Belirlenen hedef süreler Bakanlık Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca UYAP’a işlenir. Hedeflenen sürede sonuçlanmayan her bir dava ve soruşturma dosyasına ilişkin gecikme nedenleri 30/9/2016 tarihli ve 29843 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kanun Yolu Değerlendirme Formlarının Düzenlenmesine İlişkin Yönetmelikte gösterilen değerlendirmeye esas olmak üzere dosyayı muktezaya bağlayan başkan, üye, hâkim veya Cumhuriyet savcısı tarafından UYAP’ta ilgili ekrana işaretlenir.
(2) Hedef sürelere ilişkin ölçümleme bilgileri her yıl ocak ayı başında Cumhuriyet başsavcılıkları ve adalet komisyonu başkanlıklarının ilgili UYAP ekranında gösterilir.
(3) Cumhuriyet başsavcılıkları ve adalet komisyonu başkanlıkları, başkan, üye, hâkim ve Cumhuriyet savcılarının da görüşünü alarak her yıl ocak ayı sonu itibariyle hedef sürelerin gerçekleşmesinde yaşanan gecikmelerin sebepleri ile çözüm önerilerine ilişkin yetki çevresini de kapsayacak şekilde bir rapor hazırlar. Hazırlanan rapor Hâkimler ve Savcılar Kuruluna ve Bakanlık Strateji Geliştirme Başkanlığına gönderilir.
(4) Hedef sürelere ilişkin ölçümleme bilgileri ayrıca performans değerlendirme ve geliştirme formunun doldurulmasında değerlendirmeye esas alınır.
Hedef sürelerin güncellenmesi
MADDE 9 – (1) Soruşturma, kovuşturma veya yargılama hedef süreleri en geç iki yılda bir Bakanlık tarafından güncellenir.
Yönetmeliğe uyum ve geçiş hükümleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Adli yargı ilk derece mahkemeleri ve Cumhuriyet başsavcılıkları ile idari yargı ilk derece mahkemelerinde uygulanacak olan hedef süreler Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on gün içinde Bakanlıkça bu Yönetmelik hükümlerine göre ilan edilir ve Cumhuriyet başsavcılıkları ile adli ve idari yargı adalet komisyonu başkanlıklarına gönderilir.
(2) Bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri ile Cumhuriyet başsavcılıklarınca uygulanacak hedef süreler bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde belirlenip, ilan edilerek duyurulur.
(3) Hedef süre uygulaması, sürelerin Bakanlıkça internet sitesinde ilanı tarihinden itibaren başlar.
Yürürlük
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik 1/9/2017 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.