Sınır ticaretinin ne şekilde yapılacağına yönelik usul ve esaslar 13.12.2016 tarih ve 29917 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tebliğ ile ortaya konulmuştur. Tebliğde sınır ticaretine konu olmayacak ürünler ile yetkili olan kişilere ve diğer hususlara yer verilmektedir.

TEBLİĞ

Ekonomi Bakanlığından:

SINIR TİCARETİNİN UYGULANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ

(İHRACAT: 2016/11)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, 25/1/2016 tarihli ve 2016/8478 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karar hükümleri çerçevesinde, sınır ticaretine ilişkin usul ve esaslarını belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Kararın 13 üncü maddesinde yetkili kılınan sınır illerinden yapılacak sınır ticaretine ilişkin usul ve esasları kapsamaktadır.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 25/1/2016 tarihli ve 2016/8478 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Karara dayanılarak düzenlenmiştir.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Kararda tanımlanan deyimlere ilave olarak bu Tebliğde geçen;

a) Bakanlık: Ekonomi Bakanlığını,

b) Karar: 25/1/2016 tarihli ve 2016/8478 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sınır Ticaretinin Düzenlenmesine İlişkin Kararı,

c) Sekretarya: İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası nezdinde kurulan büroyu,

ç) Sınır Ticareti Bürosu: Ticaret İl Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren büroyu,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Sınır Ticareti Bürosu, Sekretarya

Sınır Ticareti Bürosu

MADDE 5 – (1) Sınır ticaretinin sınır ilindeki ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon içinde yürütülmesini teminen, Valilik nezdinde Ticaret İl Müdürlüğü bünyesinde Sınır Ticareti Bürosu kurulur.

(2) Valilikçe gerekli görüldüğü takdirde, büroda çalıştırılmak üzere, İl Değerlendirme Komisyonunda temsil edilen diğer kamu kurumlarından da personel görevlendirilebilir.

(3) Büronun başlıca görevleri şunlardır:

a) Sınır ticaretine ilişkin olarak Valiliğin ilgili kurum ve kuruluşlarla yazışmalarını yapmak ve İl Değerlendirme Komisyonu ile koordinasyonu sağlamak,

b) Sınır ticaretine ilişkin konularda Valiliğin sekretarya hizmetini yürütmek,

c) Sınır Ticareti Belgesi ile  İthalat Uygunluk Belgesinin arşiv kayıtlarını tutmak,

ç) İlgili gümrük idarelerinden temin edilen ithalat ve ihracat işlemlerine ait istatistikî bilgileri, Karar ekinde yer alan Sınır Ticareti Aylık İstatistik Formunu doldurmak suretiyle izleyen ayın ilk haftasında Bakanlığa göndermek.

Sekretarya

MADDE 6 – (1) İl Değerlendirme Komisyonunun sekretarya hizmetleri İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yerine getirilir.

(2) Sekretaryanın başlıca görevleri şunlardır:

a) Sınır Ticareti Belgesi ve İthalat Uygunluk Belgesi başvurularını almak ve varsa eksikliklerini tamamlattırmak,

b) Sınır Ticareti Belgesi ile İthalat Uygunluk Belgesi başvurularını, Valilikçe yürürlüğe konulan yönergelerde belirlenen belgeler ile birlikte ilgili ürün için sınır iline tahsis edilen ithalat değer limitini göz önünde bulundurarak İl Değerlendirme Komisyonuna sunmak,

c) İthalata konu her bir ürün için, Bakanlıkça ilgili sınır ili bazında tarım ve sanayi sektörlerinin her biri için ayrı olarak tahsis edilen yıllık ithalat değer limitlerinin %5’lik oranlarının aşılmamasını sağlamak ve bu amaçla İthalat Uygunluk Belgeleri kapsamındaki tahsisatların kaydını tutmak,

ç) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından uygun görülen her bir ürün için İthalat Uygunluk Belgesi tanzim etmek,

d) İthalat Uygunluk Belgesine ait bilgilerin kaydını tutmak ve bu bilgileri Valiliğe ve ilgili gümrük idaresine bildirmek,

e) Sınır ticaretine ilişkin bildirilen görüş, öneri, talep ve sorunları İl Değerlendirme Komisyonuna sunarak bu Komisyon kararı doğrultusunda ilgililere cevap vermek,

f) Valilikçe yürürlüğe konulan yönergede belirlenen diğer görev ve hizmetler ile İl Değerlendirme Komisyonu tarafından verilen görevleri yürütmek.

(3) Sekretarya, Sınır Ticareti Bürosu ile koordinasyon içinde çalışır.

(4) İl Değerlendirme Komisyonunun kararı ile gerekli hallerde, Sekretaryanın çalışmalarında yardımcı olmak üzere, ilgili sınır ilindeki Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliğinden personel Sekretaryada görevlendirilebilir.

(5) Sekretaryanın faaliyetleri ve işlemleri Valilikçe denetlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sınır Ticareti Belgesi, İthalat Uygunluk Belgesi ve İthalata İlişkin Hususlar

Sınır Ticareti Belgesi

MADDE 7 – (1) Sınır Ticareti Belgesine ilişkin başvurular Sekretaryaya yapılır.

(2) Sınır Ticareti Belgesine ilişkin başvuru belgeleri eksiksiz olan müracaatlar, Sekretarya tarafından en geç beş iş günü içinde İl Değerlendirme Komisyonuna iletilir.

(3) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından en geç on iş günü içinde yapılan değerlendirme sonucunda başvuruları uygun görülenlere Valilikçe Sınır Ticareti Belgesi düzenlenir.

(4) Hizmet sektöründe faaliyet gösteren esnaf veya tacir adına Sınır Ticareti Belgesi düzenlenmez.

İthalat Uygunluk Belgesi

MADDE 8 – (1) İthalat Uygunluk Belgesi taleplerine ilişkin başvurular, Sekretaryaya  yapılır.

(2) İthalat Uygunluk Belgesine ilişkin başvurular, Sekretarya tarafından en geç beş iş günü içinde İl Değerlendirme Komisyonuna iletilir.

(3) İl Değerlendirme Komisyonuna intikal ettirilen İthalat Uygunluk Belgesi talepleri en geç on iş günü içinde değerlendirilerek sonuçlandırılır. Başvurusu uygun görülenlere her bir ürün için ayrı bir İthalat Uygunluk Belgesi İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenir.

(4) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından ithalata konu her bir ürün için düzenlenmesi uygun görülen İthalat Uygunluk Belgelerinin toplam değeri, ilgili sınır ili bazında tarım ve sanayi sektörlerinin her biri için ayrı olarak tahsis edilen yıllık ithalat değer limitinin %5’ini geçemez.

(5) İthalat Uygunluk Belgesi üç nüsha olarak düzenlenir. Birinci nüsha Sekretaryada muhafaza edilir, ikinci nüsha ilgili gümrük idaresine gönderilir, üçüncü nüsha ise ilgili gümrük kapısında yapılacak işlemlerde ibraz edilmesi ve üzerine gümrük idaresince işlem kaydının düşülmesi için ilgili esnaf veya tacire verilir.

(6) İthalat Uygunluk Belgesinin bir örneği Sekretarya tarafından düzenlendiği gün Valiliğe gönderilir.

(7) İthalat Uygunluk Belgesi kapsamında kullanılmayan limitler, bu Tebliğ hükümleri dikkate alınmak suretiyle Valilikçe yürürlüğe konulan yönergede belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tekrar dağıtılabilir.

İthalata ilişkin bildirimler ve esnaf ve tacire duyurulması

MADDE 9 – (1) Bakanlık koordinasyonunda Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile yapılacak değerlendirme neticesinde, ilgili sınır illeri için nüfusları oranında CIF ithal kıymeti üzerinden belirlenen ithalat değer limitleri ile birlikte sınır ticareti kapsamında ithalatı uygun görülmeyen tarım ve sanayi ürünleri ve bazı hassas tarım ürünleri ithalatının serbest olduğu dönemleri gösterir listeler ile bazı hassas ürünler için belirlenen birim fiyatlara ilişkin hazırlanan listeler Bakanlık tarafından her yıl Aralık ayının sonuna kadar ilgili Valiliklere bildirilir.

(2) Valilikler, Bakanlık tarafından yapılan bildirimi takip eden en geç beş iş günü içinde tahsis edilen ithalat değer limitleri ile bu maddenin birinci fıkrasında sayılan listeleri İl Ticaret Odası veya İl Ticaret ve Sanayi Odası ile Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği aracılığıyla esnaf ve tacire duyurur.

İthalat Uygunluk Belgesi başvurularının değerlendirilmesi

MADDE 10 – (1) İl Değerlendirme Komisyonu tarafından İthalat Uygunluk Belgesi başvurularının değerlendirilmesinde;

a) Talep sahiplerinin vergi ve sosyal güvenlik prim borçlarının olup olmadığı, son bir yıla ait işletme ciroları, sektörel ticari faaliyetleri ve daha önce adlarına tahsis edilmiş İthalat Uygunluk Belgeleri kapsamında gerçekleştirilen ithalata ilişkin veriler, 

b) İthalata konu ürünlere ilişkin Bakanlıkça belirlenen birim fiyatlar,

c) İlgili İl için bildirilen ithalat değer limitlerinin aşılmaması,

ç) İthalata konu ürünün ilgili komşu ülkede üretiminin veya imalatının yapılıp yapılmadığı,

d) Uygulamadan mümkün olduğunca çok sayıda esnaf ve tacirin yararlanabilmesi,

esas alınır.

(2) Esnaf veya tacirin ticari faaliyeti kapsamına girmeyen ürünlere ilişkin ithalat talepleri değerlendirmeye alınmaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

İthalatına izin verilmeyen ürünler

MADDE 11 – (1) Yerli üretimin ve imalatın korunması ile haksız rekabetin önlenmesi amacıyla çay, şeker, fındık ve antepfıstığı ile Bakanlık tarafından ithalatı durdurulan diğer ürünlerin sınır ticareti yoluyla ithalatına izin verilmez.

(2) İthalatı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının iznine tabi olan veteriner ilaçları, veteriner biyolojik ürünleri ve bunların bileşimine giren veya üretiminde kullanılan etkin maddelerin sınır ticareti yoluyla ithalatına izin verilmez.

Gümrük işlemleri

MADDE 12 – (1) Sınır ticareti kapsamındaki ithalat ve ihracat işlemleri için gümrük beyannamesi düzenlenir.

(2) İthalat işlemlerinde İthalat Uygunluk Belgesi ilgili gümrük idaresince aranır.

(3) İthalat işlemlerinde, İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısının gümrük beyannamesi üzerine kaydedildiği hususu ilgili gümrük idaresince aranır.

(4) İthalat işlemlerinde, eşyanın ilgili komşu ülkede üretildiğine veya imal edildiğine dair söz konusu ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenen menşe şahadetnamesi gümrük idaresince aranır. Sanayi ürünlerinin ithalatında ibraz edilen menşe şahadetnamesinde, ilgili komşu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği veya Konsolosluğunun tasdiki gümrük idaresince aranır.      

(5) Gözetime tabi ürünlerin ithalatı için Bakanlıkça düzenlenen gözetim belgesi gümrük idaresince aranır.

(6) Sınır ticareti kapsamında ithal edilen ürünler, sadece yetkili sınır illerinde yerleşik esnaf ve/veya tacire satılabilir. Satış işlemlerinde, satış faturası ve ilgili nakliye belgeleri düzenlenir ve birer örnekleri ilgili esnaf veya tacir tarafından en az üç yıl süreyle muhafaza edilir. Ürün satış faturası üzerine ilgili İthalat Uygunluk Belgesinin tarih ve sayısı kaydedilir.

(7) İhracat işlemlerinde, Sınır Ticareti Belgesi ile ihracı yapılacak eşyanın faturası ve ihracatçı birliğince onaylanmış gümrük beyannamesinin ilgili gümrük idaresine ibrazı zorunludur.

Sorumluluk

MADDE 13 – (1) Sınır ticaretinin amacına uygun olarak yürütülmesi ve izlenmesinden ilgili Valiler sorumludur. Valiler, sınır ticareti uygulamaları dâhilindeki merciler arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlar.

(2) İl Değerlendirme Komisyonunun çalışma usul ve esaslarının belirlenmesi, Sınır Ticareti Belgesi ve İthalat Uygunluk Belgesinin düzenlenmesi, Sekretaryanın çalışmalarında izlenecek yöntemler ile Sınır Ticareti Bürosunun görev ve faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslar; Karar ve bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde, ilgili Valiliklerce Bakanlığın uygun görüşü alınmak suretiyle yürürlüğe konulan yönergelerle belirlenir.

Diğer mevzuat

MADDE 14 – (1) Bu Tebliğde yer almayan hususlarda Karar, gümrük mevzuatı, İthalat ve İhracat Rejimi ile diğer ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.

Yürürlükten kaldırılan mevzuat

MADDE 15 – (1) 16/6/2009 tarihli ve 27260 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sınır Ticaretinin Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (İhracat: 2009/7) yürürlükten kaldırılmıştır.

Yetki

MADDE 16 – (1) Bu Tebliğde yer alan hususlara ilişkin olarak ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon sağlamaya, talimatlar vermeye, sınır ticareti yoluyla yapılacak ithalat ve ihracatın her aşamasında gerekli görülecek düzenlemeleri yapmaya ve önlemler almaya, eşya ve ülke bazında ithalatı ve ihracatı sınırlandırmaya veya durdurmaya, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya Bakanlık yetkilidir.

Yürürlük

MADDE 17 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 18 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ekonomi Bakanı yürütür.