İlgi yazıda, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin muhasebe hizmetlerini yürüten merkez saymanlık müdürlükleri, defterdarlık muhasebe müdürlükleri ve malmüdürlüklerine harcama birimleri tarafından bildirilen kullanılamaz hale gelen taşınırlar, hurdaya ayrılan taşınırlar ve satış için milli emlak birimlerine teslim edilenler ile bunlardan satışı yapılanlardan elde edilen gelirlerin ilgili harcama birimlerinin kurumsal koduyla hesaplara alınacağı belirtilerek, muhasebeleştirmeye ilişkin işlemlerin yazı ekinde yer alan örnek muhasebe kayıtlarına göre yapılacağı duyurulmuştu.

Ancak, Sayıştay tarafından düzenlenen Bakanlığımız 2015 Yılı Denetim Raporunda, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri tarafından hurdaya ayrılan taşınırların, ilgili milli emlak birimlerine tesliminden itibaren kamu idaresiyle bağlantısının kesilmesi ve hurda taşınırların satış gelirlerinin kamu idaresi bazında ayrıştırılamaması nedeniyle muhasebe işlemlerinin ilgi yazıda belirtildiği şekilde kayıt altına alınamadığı ve bu durumun mali tabloların doğruluğunu etkilediği belirtilmiştir.

Buna göre, Denetim Raporunda belirtilen hususlarla ilgili işlemlerin aşağıda belirtilen açıklamalara göre yapılması uygun görülmüştür. 

1- Harcama birimlerince yapılacak işlemler

a) Yıpranma, kırılma, bozulma nedeniyle kullanılamaz hale gelen 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabında kayıtlı tüketim malzemeleri, Taşınır Mal Yönetmeliğinin 27 inci maddesine göre tespit edilen ekonomik değeri üzerinden,

b) Hurdaya ayrılmasına karar verilen 253-Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı, 254-Taşıtlar Hesabı ve 255-Demirbaşlar Hesabında kayıtlı varlıklar ise aynı Yönetmeliğin 28 inci maddesi uyarınca kayıtlı değeri üzerinden,

muhasebe kayıtlarının yapılması amacıyla harcama birimlerinin muhasebe hizmetlerini yürüten muhasebe birimlerine bildirilecektir. Ayrıca, söz konusu varlıklar, satış işlemlerinin gerçekleştirilmesini teminen, genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde illerde defterdarlık milli emlak daire başkanlıkları/milli emlak müdürlüklerine, ilçelerde malmüdürlükleri/ilçe milli emlak müdürlüklerine bildirilecektir.

c) Binaların yıkımı, bakımı ya da onarımı sırasında ortaya çıkan hurdalar ile ilgili olarak ortaya çıkan hurdaların yükleniciye bırakılacağına dair sözleşmede hüküm bulunmaması halinde ekonomik değer taşıyanların tespit edilen değerleriyle birlikte harcama birimlerince satışa yetkili birimlere ve muhasebe birimlerine bildirilmesi gerekmektedir.

2- Muhasebe birimlerince yapılacak işlemler

a) Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin muhasebe hizmetlerini yürüten merkez saymanlık müdürlükleri, defterdarlık muhasebe müdürlükleri ve malmüdürlüklerine harcama birimleri tarafından bildirilen kullanılamaz hale gelen taşınırlar ile hurdaya ayrılan taşınırlar ilgili harcama birimlerinin kurumsal koduyla hesaplara alınacaktır. Bunlardan satış için milli emlak birimlerine teslim edilenler, devir suretiyle ilgili kamu idaresi kodundan çıkarılarak milli emlak biriminin kurumsal koduyla kayıtlara alınacak, satışı yapılanlardan elde edilen gelirler de milli emlak birimi koduyla kaydedilecektir.

b) Merkez saymanlık müdürlükleri ile bünyelerinde milli emlak servisi bulunmayan malmüdürlüklerince, harcama birimlerinden intikal eden ve ekonomik değeri bulunan varlıklar, satış işlemlerinin yapılabilmesini teminen 630- Giderler Hesabına borç, 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabına alacak, birikmiş amortismanları ise 299-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç, 600-Gelirler Hesabına alacak kaydedilmek üzere hesaben merkezde Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne diğer illerde ise defterdarlık muhasebe müdürlüklerine gönderilecek, gönderilen bu varlıklar defterdarlık muhasebe müdürlüklerince milli emlak biriminin kurumsal koduyla kayıtlara alınacaktır. 

Muhasebeleştirmeye ilişkin işlemler, ekte yer alan örnek muhasebe kayıtlarına göre yapılacaktır.

Bilgilerini ve gereğini arz ve rica ederim.
  

EK-1

ÖRNEKLER

Örnek : 1- Malatya İl Milli Eğitim Müdürlüğü deposunda bulunan ve kayıtlı değeri 1.000 TL olan ilk madde ve malzeme su baskını nedeniyle kullanılamaz hale gelmiştir. Kullanılmaz hale gelen varlıkların 250 TL’ye satılabileceği komisyonca tespit edilmiştir.

1- İl Milli Eğitim Müdürlüğünce düzenlenen Taşınır İşlem Fişi ve Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağının muhasebe birimine intikal etmesi üzerine ilgili muhasebe birimince İl Milli Eğitim Müdürlüğünün kurumsal kodu kullanılmak suretiyle kayıtlardan çıkarılmıştır.

            2- Varlıklar İl Milli Eğitim Müdürlüğünün kurumsal kodu ile kayıtlardan çıkarılarak Milli Emlak Müdürlüğüne teslim edilmiştir.

            3- Milli Emlak Müdürlüğüne teslim edilen varlıklar Milli Emlak Müdürlüğünün kurumsal koduyla hesaplara alınacaktır.

4- Milli Emlak Müdürlüğüne teslim edilen varlıklar:

a) 300 TL’ye satılmış ve bedeli muhasebe biriminin veznesine yatırılmıştır. (Satılan varlıklar Milli Emlak Müdürlüğünün kurumsal koduyla gelir kaydedilecektir.)

b) 150 TL’ye satılmış ve bedeli muhasebe biriminin veznesine yatırılmıştır. (Satılan varlıklar Milli Emlak Müdürlüğünün kurumsal koduyla gelir kaydedilecektir.)

c) 250 TL’ye satılmış ve bedeli muhasebe biriminin veznesine yatırılmıştır. (Satılan varlıklar Milli Emlak Müdürlüğünün kurumsal koduyla gelir kaydedilecektir.)

            Örnek : 2- Yozgat İl Milli Eğitim Müdürlüğünün deposunda bulunan ve kayıtlı değeri 20.000 TL, birikmiş amortismanı 15.000 TL olan demirbaş hurdaya ayrılmıştır.

            1- İl Milli Eğitim Müdürlüğünce düzenlenen Taşınır İşlem Fişi ve Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağının muhasebe birimine intikal etmesi üzerine ilgili muhasebe birimince İl Milli Eğitim Müdürlüğünün kurumsal kodu kullanılmak suretiyle kayıtlardan çıkarılmıştır.

            2- Hurdaya ayrılan demirbaş İl Milli Eğitim Müdürlüğünün kurumsal kodu kullanılmak suretiyle İl Milli Emlak Müdürlüğüne devredilmiştir.

            3- İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından İl Milli Emlak Müdürlüğüne devredilen söz konusu demirbaş İl Milli Emlak Müdürlüğünün kurumsal kodu kullanılmak suretiyle hesaplara alınmıştır.

            4- İl Milli Emlak Müdürlüğü kurumsal kodu kullanılmak suretiyle hesaplara alınan söz konusu demirbaş 2.000 TL ye satılmış ve bedeli muhasebe biriminin veznesine yatırılmıştır. (Satılan demirbaş İl Milli Emlak Müdürlüğünün kurumsal koduyla gelir kaydedilecektir.)

Örnek 3- İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünün hizmet binasının bakım ve onarımı sırasında ortaya çıkan hurda malzemelerin (kapı, pencere, dolap vs.) 2.000 TL olduğu tespit edilerek muhasebe birimine bildirilmiştir. Muhasebe birimine bildirilen tutar, İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünün kurumsal koduyla kayıtlara alınmıştır. Hurda malzeme ilgili kamu idaresi tarafından satışı yapılmak üzere İstanbul Milli Emlak Dairesi Başkanlığına teslim edilmiş konuya ilişkin bilgi muhasebe birimine verilmiştir. Hurda malzeme yapılan bildirim üzerine İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünün kurumsal koduyla kayıtlardan çıkarılarak Maliye Bakanlığının kurumsal koduyla hesaplara alınmıştır. (Sözleşmede, hurda malzemelerin yükleniciye bırakılacağına ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.)

a) Hurda malzemenin İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünce muhasebe birimine bildirildiğinde yapılması gereken kayıt. ( Bu kayıt İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünün kurumsal koduyla yapılacaktır.)

b) Hurda malzeme ilgili kamu idaresi tarafından satışı yapılmak üzere İstanbul Milli Emlak Dairesi Başkanlığına teslim edildiğinde yapılacak kayıt.

İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünün kurumsal koduyla kayıtlarda bulunan tutar Maliye Bakanlığı kurumsal koduyla kayıtlara alınmak üzere kayıtlardan çıkarılacaktır.

(Bu kayıt İstanbul Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğünün kurumsal koduyla yapılacaktır.)

(Bu kayıt Maliye Bakanlığı kurumsal koduyla yapılacaktır.)

İstanbul Milli Emlak Dairesi Başkanlığınca 2.500 TL’ye satılan hurda malzemeler muhasebe biriminin veznesine yatırılmıştır. ( Bu kayıt Maliye Bakanlığı kurumsal koduyla yapılacaktır.)

Örnek 4- Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü deposunda bulunan ve kayıtlı değeri 1.000 TL olan ilk madde ve malzeme su baskını nedeniyle kullanılamaz hale gelmiştir. Kullanılmaz hale gelen varlıkların 250 TL’ye satılabileceği komisyon tarafından tespit edilmiştir.

1- Muhasebat Genel Müdürlüğünce düzenlenen Taşınır İşlem Fişi ve Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağının merkez muhasebe birimine intikal etmesi üzerine merkez muhasebe birimince Muhasebat Genel Müdürlüğünün kurumsal kodu ile aşağıdaki muhasebe kaydı yapılacaktır.

2- Satışının yapılması amacıyla söz konusu varlık merkez muhasebe birimince Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne hesaben gönderilmiştir.

3- Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne hesaben gönderilen varlık, milli emlak biriminin kurumsal koduyla hesaplara alınmıştır.

Örnek : 5- Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı deposunda bulunan, kayıtlı değeri 15.000 TL, birikmiş amortismanı 9.000 TL olan demirbaş hurdaya ayrılmıştır.

1- Strateji Geliştirme Başkanlığınca düzenlenen Taşınır İşlem Fişi ve Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağının merkez muhasebe birimine intikal etmesi üzerine merkez muhasebe birimince Strateji Geliştirme Başkanlığının kurumsal kodu ile aşağıdaki muhasebe kaydı yapılacaktır.

2- Satışının yapılması amacıyla söz konusu varlık merkez muhasebe birimince Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne hesaben gönderilmiştir.

3- Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne hesaben gönderilen varlık Maliye Bakanlığının kurumsal koduyla hesaplara alınmıştır.