Belediye Şirketleri ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri ihale mevzuatı açısından avans verebilmektedirler. Verilecek bu avansların ne şekilde olacağı veya mezkur şirketler tarafından verilecek avansların usul ve esaslarının olup olamayacağı tartışılmaktadır. Birçok belediye şirketinde avansa yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. Aşağıda örnek bir yönetmelik düzenlemesi bulunmakta olup, düzenleme belediye şirketlerine ve KİT'lere de emsal mahiyettedir.

YÖNETMELİK

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından:

TÜRKİYE VAGON SANAYİİ ANONİM ŞİRKETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AVANS VERME USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Türkiye Vagon Sanayii Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünün mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde avans verme ve mahsup iş ve işlemlerinde uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Vagon Sanayii Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünün; 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında yapacağı alımlarda avans verme ve mahsup işlemlerini kapsar.

Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Vagon Sanayii Anonim Şirketi Esas Sözleşmesinin 12 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) İdare: Türkiye Vagon Sanayii Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünü,

b) Mal: Satın alınan her türlü ihtiyaç maddeleri ile taşınır ve taşınmaz mal ve hakları,

c) Hizmet: Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, meslekî eğitim, fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, faaliyet konusu ile ilgili her türlü raylı taşıt imalâtı, onarımı, modernizasyonu, montaj ve demontajına yönelik her nevi taşeron hizmetleri, vagon ve alan temizliği, gümrükleme, danışmanlık, plan, proje, etüt, tasarım, mühendislik taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri,

ç) Yapım: Bina, karayolu, demiryolu, köprü, tünel, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, enerji santrali, toprak ıslahı, taşkın koruma gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat, ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işlerini,

d) Yüklenici: Üzerine ihale yapılan ve sözleşme imzalanan istekliyi veya doğrudan alım yöntemiyle kendisine sipariş verilen tedarikçiyi,

e) İstekli: Mal veya hizmet alımları ile yapım işleri için teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidini,

f) Tedarikçi: Mal alımı ihalesine teklif veren veya mal alımının yapıldığı gerçek veya tüzel kişileri veya bunların oluşturdukları ortak girişimleri,

g) Hizmet sunucusu: Hizmet alımı ihalesine teklif veren veya hizmet alımının yapıldığı gerçek veya tüzel kişileri veya bunların oluşturdukları ortak girişimleri,

ğ) Yapım müteahhidi: Yapım işi ihalesine teklif veren veya yapım işi alımının yapıldığı gerçek veya tüzel kişileri veya bunların oluşturdukları ortak girişimleri,

h) Ortak girişim: Mal veya hizmet alımlarına veya yapım işi alımlarına teklif vermek için birden fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşma ile oluşturulan iş ortaklığı veya konsorsiyumları,

ı) İhale: 4734 sayılı Kanunda yazılı usul ve şartlarla mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ve 25/2/2004 tarihli ve 25384 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Vagon Sanayii Anonim Şirketi'nin (Tüvasaş Genel Müdürlüğü) 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 3/g Maddesi Kapsamında Yapacağı Mal ve Hizmet Alımları İçin Satınalma ve İhale Yönetmeliğinde yazılı usul ve şartlarla mal veya hizmet alımları için istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve ihale yetkilisinin onayını müteakip sözleşmenin imzalanması ile tamamlanan işlemleri,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Avans Verme ve Sözleşme Devri

Mal alımlarında avans verme

MADDE 5 – (1) Mal alımına konu olan işin özel imalat süreci gerektirmesi koşuluyla, sözleşmenin yürütülmesi için gerekli olan ekipman, tesis, hammadde, yarı mamul veya mamul niteliğinde malzeme temini ve bunların nakliyesi gibi benzeri giderler için, idarece avans verilip verilmeyeceği hususu, verilecekse şartları ve miktarı idari şartnamede ve sözleşmede belirtilir.

(2) Sözleşmenin imzalanmasından sonra, yüklenicinin yazılı isteği üzerine, verilecek avansla aynı miktarda ve kesin teminat mektubu ile aynı süreli, Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen kapsam ve şekle uygun avans teminat mektubu, 4734 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi çerçevesinde yapılacak mal alımlarında da idarenin belirlemiş olduğu kapsam ve şekle uygun avans teminat mektubu veya Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler karşılığında avans verilebilir.

(3) Yüklenicilere sözleşme tutarının %30'una kadar avans verilebilir. Bu oranın üzerinde avans verilmesini zorunlu kılan durumlarda; Yönetim Kurulu Kararı ile aşan kısım için T.C. Merkez Bankasının avans işlemlerine uyguladığı faiz oranı üzerinden faiz alınmak kaydıyla sözleşme tutarının %50'sini aşmamak üzere belirlenecek oranda avans verilebilir.

(4) Yüklenicinin avans almak için İdareye yapacağı yazılı başvuruda bu avansı birinci fıkrada belirtilen amaca uygun olarak kullanacağını, ayrıca avansı tahsis edeceği hususlara ait miktar ve tutarları ve itfa tarihlerini bildirmesi ve avans hükümlerine uyacağını taahhüt etmesi şarttır.

(5) Yüklenici aldığı bu avansı, bildirdiği yerlere sarf ettiğini gösteren fatura suretleri ve benzeri geçerli belgeleri 10 gün içinde İdareye verir.

(6) İdare, iş programının aksaması veya avansın şartlara uygun sarf edilmemesi ya da birinci fıkrada belirtilen sürede harcama belgelerini İdareye sunmaması hallerinde, mahsubu yapılmamış avansı veya bakiyesini bu halleri takip eden ilk hakedişten defaten kesmeye, bu yetmediği veya hakedişi bulunmadığı takdirde avans teminatını nakde çevirmeye her zaman yetkilidir.

(7) Hangi sebeple olursa olsun avansın zamanında verilmemesinden dolayı yüklenici, İdareden hiçbir şekilde süre uzatımı, tazminat ve benzeri taleplerde bulunamaz.

(8) Avans mahsup oranının, avans verilme oranından en az %50 oranında fazla olacağı sözleşmede belirtilir.

(9) Mahsup işlemi, sözleşme bedeli esas alınarak hesaplanan her bir hakediş tutarından avans mahsubu oranında kesinti yapılması suretiyle gerçekleştirilir ve mahsup edilen tutar kadar avans teminatı iade edilir.

(10) Mahsup işlemlerinin sonunda avans bakiyesi kalmışsa, bu tutar son geçici hakedişten avans mahsup oranına bakılmaksızın tamamen kesilir. Hakediş tutarı yetmediği takdirde, aradaki farkın yüklenici tarafından otuz gün içinde nakden ödenmemesi halinde avans teminatı nakde çevrilerek mahsup edilir.

(11) İşin tasfiye edilmesi halinde yüklenici, tasfiye kabul tarihinden itibaren otuz gün içinde avans bakiyesini nakden ödemek zorundadır. Bu süre sonunda ödeme yapılmadığı takdirde avans teminatı nakde çevrilmek suretiyle avans bakiyesi mahsup edilir.

(12) Verilen avans hiçbir şekilde başkalarına devir veya temlik edilemez.

(13) Avans teminatları haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.

Hizmet alımlarında avans verme

MADDE 6 – (1) Hizmet alımına konu olan işin sözleşmesinin yürütülebilmesi için ekipman, tesis, hammadde, yarı mamul veya mamul niteliğinde malzeme temini ve bunların nakliyesi gibi benzeri giderleri gerektirmesi durumunda, İdarece avans verilip verilmeyeceği hususu, verilecekse şartları ve miktarı idari şartnamede ve sözleşmede belirtilir.

(2) Bu madde kapsamında avans verme işlemlerinde 5 inci maddenin birinci fıkrası hariç diğer fıkralarında belirtilen hükümler uygulanır.

Yapım işlerinde avans verme

MADDE 7 – (1) Yapım işlerine ilişkin avans verme işlemlerinde 4734 sayılı Kanun ve 4735 sayılı Kanun hükümleri ve ilgili ihale dokümanları uygulanır.

Sözleşme devri

MADDE 8 – (1) Sözleşme devrinin yapılacağı durumlarda; İdarece henüz avans ödenmemişse, bu Yönetmelikte belirtilen koşullara uygun olarak avans teminatını ibraz etmesi koşuluyla sözleşme devredilen yükleniciye yine bu Yönetmelikte belirtilen koşullara uygun olarak avans ödemesi ve avans mahsup işlemleri yapılır. Sözleşmenin yürütülmesi esnasında avans ödemesinin yapılmasından sonraki bir aşamada sözleşme devrinin yapılacağı durumda, sözleşme devri yapacak yüklenicinin kendisinden mahsup edilmemiş avans tutarının tamamını defaten İdareye ödemedikçe sözleşme devir işlemi yapılmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlük

MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 10 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Vagon Sanayii Anonim Şirketi Genel Müdürü yürütür.