YAPIM İŞLERİNDE AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF SORGULAMASINDA SON DURUM

Bilindiği üzere Danıştay 13. Dairesinin 17.02.2015 tarih ve 2014/2580 Esas numaralı kararıyla Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 60. maddesinin 2, 3 ve 4. fıkralarının yürütmesini durdurmuş idi.

Danıştay Kararında,“…Kanun'un Kurum'a verdiği yetki kapsamında dava konusu düzenleme çalışmalarında ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre herhangi bir çalışma yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, Kamu İhale Kanunu'nun 38. maddesine aykırı olarak, dava konusu düzenlemeyle, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre herhangi bir çalışma yapılmadan, ayrıca Kanun koyucu tarafından Kamu İhale Kurumu'na yetki verilmesine rağmen, yapım işi ihalelerinde aşırı düşük teklif sahiplerinden açıklama isteme zorunluluğu kaldırılarak, ihale ilanında ve dokümanında hüküm bulunması şartıyla bu konuda düzenleme yapma yetkisinin ihaleyi yapan idarelere bırakılmasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.” İfadelerine yer verilmekle, aşırı düşük teklif sorgulaması yapıp/yapmama yetkisinin ihaleyi yapan idarelere bırakılmasının hukuki olmadığı vurgulanmaktadır.

12 Haziran 2015 tarih ve 29384 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ve Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile Danıştay’ın söz konusu kararı doğrultusunda aşırı düşük teklif sorgulama sistemi değiştirilmiştir. Bu çerçevede mezkûr Yönetmeliğin 60’ıncı maddesinin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları değiştirilmiş ve aynı maddeye beşinci ve altıncı fıkralar eklenmiştir. Ayrıca Tebliğin 45.1 inci maddesi yürürlükten kaldırılmış ve Tebliğin 45.1.13.6. maddesinde “YMM” ibaresinden önce gelmek üzere “SM (Serbest Muhasebeci)” ibaresi eklenmiştir.

Söz konusu değişikliklerin getirdiği sonuçlar şu şekildedir:

Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek şartıyla aşağıdaki üç seçenekten bir tanesinin kullanılması gerekmektedir.

1.Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir.

2.İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılır.

3.Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

Ancak bu seçeneklerden hangilerinin hangi durumda kullanılabileceği sınırlandırılmış bulunmaktadır. Bu hususu aşağıdaki tabloda ortaya konulmuştur:

Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesi henüz yayımlanmamıştır.

Görüleceği üzere idarelerin yine ihale ilanı ve dokümanında aşırı düşük sorgulama hususunda belirleme yapmaları gerekmektedir. Ancak 1,3 ve 4 nolu satırlar için yol mecburi istikamet iken, 2 nolu satırlarda yer alan ihaleler için idarelerce üç seçenekten biri tercih edilecektir.

Buna göre yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin üçte birine kadar olan ve açık ihale veya Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla,

- Sınır değerin altındaki istekliler için aşırı düşük teklif sorgulama yapılmasının öngörülmesi

- Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın en düşük teklif sahibine ihalenin verilmesi

-Sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilmesi,

Seçeneklerinden birinin kullanılması mümkün olabilecektir. Ancak bunun dışında yer alan ihaleler için farklı bir belirleme yapılması mümkün değildir.

Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamalarda satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile belgelendirme yapılabilmesi mümkün iken, serbest muhasebeci onaylı fatura örneklerinin de belgelendirmede kullanılabilmesi sağlanmıştır.

Danıştay kararının gerekçesi doğrultusunda bir değerlendirme yapmak gerekirse 2 nolu sütunda belirtilen ihaleler için aşırı düşük sorgulama yapıp yapmama yetkisinin ihaleyi yapan idarelere bırakılması yine tartışma konusu olacak gibi gözükmektedir.

12 Haziran 2015 tarihinden önce ilanı yapılan ihalelerde önceki mevzuat hükümlerine göre ihaleler sonuçlandırılacaktır.

İHALELERDE YAŞAMIŞ OLDUĞUNUZ SORUNLARLA İLGİLİ OLARAK GÜNÜN HER SAATİ UZMANLARIMIZLA GÖRÜŞEBİLİRSİNİZ.  HEMEN ARAYIN 0535 645 00 20