Taşeron İşçi Kıdem Tazminatlarının Muhasebe Kayıtlarını Neden Yapmıyoruz?
Mali Yönetim İşçi Hakları Dr. Ferhat GÜNDÜZ - E. Sayıştay Uzman Denetçisi 08.05.2015 5033Özeti :
Kamuda çalışan ve kıdem tazminatı ödenmesi öngörülen işçilerin kıdem tazminatı karşılıklarının muhasebe kayıtlarında gösterilmesi gerekir.
TAŞERON İŞÇİ KIDEM TAZMİNATLARININ MUHASEBE KAYITLARINI NEDEN YAPMIYORUZ?
6552 sayılı Torba Kanunla 4857 sayılı İş Kanunu’na bir madde eklendi ve kamuda personel çalıştırılmasına dayalı işlerde çalışan kişilerin kıdem tazminatlarının idareler tarafından ödenmesi öngörüldü.
Söz konusu kanun maddesinin uygulanmasına yönelik de “Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik” yürürlüğe konuldu. Hem çıkan Kanunun hem de Yönetmeliğin eksiklikleri bulunmakla beraber, bu kapsamdaki işçilerin kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü idarelerde olduğundan dolayı, idarelerin bu yükümlülüklerini gerekli muhasebe kayıtlarında göstermesi gerekmektedir.
23 Aralık 2014 tarihinde 29214 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 372 ve 472 nolu Hesaplarla ilgili ifadeleri şu şekildedir:
“372 Kıdem tazminatı karşılığı hesabı
Madde 197 – (1) Bu hesap, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan ve faaliyet dönemi içinde ödeneceği öngörülen kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılır.”
“472 Kıdem tazminatı karşılığı hesabı
Madde 228 – (1) Bu hesap, ilgili mevzuatı uyarınca belirlenecek esaslar çerçevesinde ayrılan uzun vadeli kıdem tazminatları karşılıklarının izlenmesi için kullanılır.”
Yönetmelikte geçen ilgili mevzuat ifadesi, 6552 sayılı Kanunla İş Kanununun 112’nci maddesine eklenen fıkraya işarettir.
Bu düzenlemelere göre; idarelerin bünyesinde 4734 sayılı Kanunun 62/e maddesine göre çalışan kişilerin sayısının, çalıştıkları sürelerin, aldıkları ücretlerin, kıdem tazminatına dahil olan ve olmayan unsurlar da dikkate alınmak suretiyle hesaplanması ve 472 nolu hesapta kıdem tazminatı karşılığı olarak gösterilmesi gerekmektedir.
İlave olarak, yine yönetmelikteki ifadesiyle ödenmesi öngörülen kıdem tazminatı tutarları kadar ödeneğin idarelerce talep edilmesi ve ödenmesi öngörülen tutarların 472 nolu hesaptan 372 nolu hesaba aktarılması gerekmektedir.
Söz konusu işlemi hiç yapmayan idarelerin, hesaplamaları topluca yapmaları ve bir seferde 472 nolu hesaba koymaları gerekmekteyken, daha önce bu işlemi yapan idarelerin de her sene sonunda söz konusu hesapları güncellemeleri gerekir.
İzah edilen işlemlerin yerine getirilmemesi, idarelerin kıdem tazminatı alacağı olan kişileri ve bu kişilerin hak edecekleri tutarları öngörmesine engel olabileceği gibi, nakit yönetiminin de sağlıklı yapılmasına engel olabilecektir.
Son olarak, söz konusu hesaplama işlemlerini yerine getirmeyen idarelerin mali tabloları doğruyu yansıtmayacağından dolayı, mali denetimlerde mali tablolara olumsuz görüş verilme ihtimali de bulunmaktadır. Taşeron işçilerin özlük dosyalarını bir an evvel tamamlamak ve özlük dosyalarının gereği işlemleri (yıllık izin, izin hakkı, net ele geçen ücret hesabı, kıdem tazminatı vb.) yerine getirmek söz konusu düzenlemelerden sonra çok daha önem kazanmıştır.