Revize Birim Fiyat Nedir? Hatalı Uygulamalar ve Yansımaları
Yapım İşleri Yeni Birim Fiyat / Revize Birim Fiyat Tuncay GÜRSEN - Sayıştay Uzman Denetçisi 03.12.2017 9808Özeti :
Tanımı ve hesap şekli Tip Sözleşmede açıkça düzenlenen Revize Birim Fiyatın anılan hususlarında çelişki olmadığı halde uygulamada hakediş belgelerine yansıtılması esnasında farklılıklar olduğu ve bu uygulama farklılıklarının kamu zararı oluşturduğu gerekçesi ile Sayıştay yargılamasına konu olduğu görülmektedir. Bu yazının konusunu revize fiyatın hakediş belgelerine yansıtılmasında yaşanan uygulama farklılıkları, doğru uygulamanın mevzuatımızda yeri ve mevzuata aykırı uygulamaların yansımaları oluşturmaktadır.
REVİZE BİRİM FİYATA AİT HATALI UYGULAMALAR VE YANSIMALARI
Giriş
Teklif Birim Fiyat Sözleşme kapsamında yapım işlerinde revize birim fiyat uygulaması her ne kadar 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda açık şekilde düzenlenmemiş olmakla birlikte Kanuni dayanağını 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinden almaktadır.
4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi (b) bendi;
“Bu Kanuna göre yapılacak ihaleler ile ilgili olarak Kurumun görev ve yetkileri aşağıda sayılmıştır:
…….
2) Bu Kanuna ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa ilişkin bütün mevzuatı, standart ihale dokümanlarını ve tip sözleşmeleri hazırlamak, geliştirmek ve uygulamayı yönlendirmek”
Hükmü gereği Kamu İhale Kurumu tarafından hazırlanan güncel “Tip Sözleşme” nin 28.2.1. maddesi;
“Sözleşme eki birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her hangi bir iş kaleminin miktarında, işin devamı sırasında % 20’yi aşan artışın meydana gelmesi ve toplam artışın aynı zamanda sözleşme bedelinin yüzde 1’ini geçmesi halinde, artışın sözleşme bedeli içindeki payı nispetinde ilgili iş kalemine ait birim fiyat aşağıda gösterildiği şekilde revize edilir ve bu iş kaleminin yüzde yirmi artışı aşan kısmına revize birim fiyat üzerinden ödeme yapılır.
R = F x [ 1 – (A x F) / S ]
S = Sözleşme bedeli ( TL),
F = İş kaleminin sözleşme birim fiyatı (TL / ….),
A = İş kaleminde meydana gelen artış miktarı (Adet, mt, m2 vb.),
R = Revize birim fiyat (TL / ….)” hükmü Revize Birim Fiyatın yasal dayanağını oluşturmaktadır.
Tanımı ve hesap şekli Tip Sözleşmede açıkça düzenlenen Revize Birim Fiyatın anılan hususlarında çelişki olmadığı halde uygulamada hakediş belgelerine yansıtılması esnasında farklılıklar olduğu ve bu uygulama farklılıklarının kamu zararı oluşturduğu gerekçesi ile Sayıştay yargılamasına konu olduğu görülmektedir.
Bu yazının konusunu revize fiyatın hakediş belgelerine yansıtılmasında yaşanan uygulama farklılıkları, doğru uygulamanın mevzuatımızda yeri ve mevzuata aykırı uygulamaların yansımaları oluşturmaktadır.
Revize Birim Fiyat Ait Hatalı Uygulamalar
Revize Birim Fiyatın hesaplanması ve hakkediş belgelerine yansıtılması sırasında çokça karşılaşılan hatalı uygulamalar; formül girdilerinin yanlış anlaşılması, revize birim fiyatın hakediş yapılan işler listesinde yer alacak miktarı ve nasıl gösterileceği şeklinde ana başlıklar altında sıralanabilir.
A- Revize Birim Fiyat Hesaplanmasında uygulama hataları;
1- Revize Birim Fiyat hesabına esas (A) girdisi iş kalemi miktarında meydana gelen artışın tamamını mı kapsayacaktır?
2- İmalat Kalemindeki öngörülemeyen yüksek artış miktarlarına revize birim fiyat uygulanacak mıdır?
3- Birbirine benzer iş kalemlerinin birbirinin yerine ikamesi halinde Revize Birim Fiyat hesabı bu iki kalemin toplam miktarı esas alınarak mı belirlenecektir?
4- Revize Birim Fiyat iş kaleminde ortaya çıkan artışın tamamına mı uygulanacaktır?
5- Revize Birim Fiyat hesabı “Yeni Birim Fiyat” lara uygulanacak mıdır?
6- Revize Birim Fiyat toplam Sözleşme bedelinin aşımı halinde mi uygulanacaktır?
7- Artan iş kalemleri için birden fazla revize birim fiyat yapılabilir mi?
8- Tek bir iş kaleminin yer aldığı teklif birim fiyatlı sözleşmelerde revize birim fiyat;
9- Revize fiyata konu olmayan teklif birim fiyat kalemi artışlarının yer aldığı iş artış-eksiliş mukayese cetvelinden (mukayeseli keşif) sonra bu mukayese cetvelinde yer alan bir iş kaleminin miktarı arttığında revize birim fiyat formülünde yer alan (A) girdi toplamına mukayeseli cetvele dahil olan artışta dahil edilecek midir?