IŞIKLI VE PROJEKSİYONLU İLAN VE REKLAM GELİRLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR

I-Giriş

İlan ve reklam vergileri belediyelerin önemli ve düzenli gelir kaynakları arasındadır. Bu vergilerin yasalardaki şekilde tasnif edilerek sınıflarına göre tarifelerin belirlenmesi ve nihayetinde verginin tahakkuk ettirilip tahsil edilmesi sistematik çalışmayı gerektirmektedir.

Belediye gelirleri kanununun 12, 13, 14, 15, 16 maddelerinde yer verilen ilan ve reklam gelirlerinden 15’inci maddenin 4’üncü bendinde yer alan ışıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamlar incelenmiştir.

II- Yasal Mevzuat

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun;

Konu başlıklı 12’nci maddesi,

“Belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü İlan ve reklam, İlan ve Reklam Vergisine tabidir.”

Mükellef ve sorumlu başlıklı 13’üncü maddesi,

“İlan ve Reklam Vergisinin mükellefi, yurt dışından gönderilen ilan ve reklamlar dahil olmak üzere, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişilerdir.

İlan ve reklam işlerini mutat meslek olarak ifa edenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına ilgili belediyeye yatırmaktan sorumludurlar.”

Tarife ve nispet başlıklı 15’inci maddesi,

“İlan ve Reklam Vergisi aşağıdaki tarifeye göre alınır.

…

4. Işıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamlardan her metrekare için yıllık olarak: 30 150

…

Vergi tarifesinin uygulanmasında aşağıdaki esaslara uyulur:

a) Metrekare üzerinden yapılan hesaplamalarda, yarım metrekareye kadar olan kesirler yarım metrekareye, yarım metrekareyi aşanlar ise tam metrekareye tamamlanır.

b) Herhangi bir yüzeye yazılmak, takılmak veya çizilmek suretiyle yapılan ilan ve reklamlarda yazı ve resimlerin kapladığı alanın yüzölçümü esas alınır.

c) Çok cepheli ilan ve reklamlarda metrekare hesabı her cephe için ayrı ayrı nazara alınır,

d) Vergi tarifesinin 1, 2 ve 4 üncü bentlerinde belirtilen ilan ve reklamların süresi 6 aydan; 3 üncü bendinde belirtilen ilan ve reklamın süresi 1 haftadan az olursa vergi miktarının yarısı alınır. 6 ayı geçen süreler 1 yıl, hafta kesirleri de tam hafta sayılır. …”

Verginin tarhı ve ödenmesi başlıklı 16’ncı maddesi,

“Vergiye tabi ilan ve reklamlarda, ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından, ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine, tarh ve tahakkuk ettirilir. Beyannameler vergi tarifesinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı bentlerinde yazılı ilan ve reklamlarda bunların yayınlandığı, dağıtıldığı veya teşhir edildiği mahallin belediyesine verilir,

İlan ve Reklam Vergisi, beyanname verme süresi içinde ödenir. Şu kadar ki belediye meclisleri vergi tarifesinin 1, 2 ve 4 üncü bentlerinde yazılı yıllık ilan ve reklamlara ait vergileri, yılı içinde, iki eşit taksitte almaya yetkilidirler.”

Vergi ve harç tarifelerinin tespiti başlıklı 96’ncı maddesi,

“A) (Değişik: 24/5/2013-6487/16 md.) Bakanlar Kurulu, bu Kanunda en az ve en çok miktarları gösterilen vergi ve harçların tarifelerini belediye grupları itibarıyla tayin ve tespit eder.

(Ek paragraf: 26/2/2014-6527/5 md.) Ancak, bu Kanunun 15 inci maddesinde, … yer alan maktu vergi ve harç tarifeleri, Kanunda belirtilen en alt ve en üst sınırları aşmamak şartıyla mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıklar göz önünde tutularak ilgili belediye meclislerinin önerisi, İçişleri Bakanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Tespit edilen bu tutarlar, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Bu şekilde hesaplanan miktar ve tutarların, virgülden sonraki iki hanesi dikkate alınarak uygulanır. Şu kadar ki, bu miktar ve tutarlar ilgili tarifeler için belirlenen en çok tutarı aşamaz. Bu uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

Geçici Madde 7’nci maddesi,

“2013 yılında uygulanmak üzere belediye meclislerince belirlenmiş olan; bu Kanunun 15 inci maddesinde, 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (III) numaralı bendinde, 56 ncı maddesinde, 60 ıncı maddesinde ve 84 üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde yer alan maktu vergi ve harç tarifeleri, Kanunun 96 ncı maddesinin (A) fıkrasının ikinci paragrafı gereğince Bakanlar Kurulunca tespit edilecek karar yürürlüğe girinceye kadar uygulanmaya devam edilir.”

III- Vergiye İlişkin Açıklama

Belediye sınırları ile mücavir alanları içinde gerçek ve tüzel kişilerin yaptıkları her türlü ilan ve reklamdan ilgili belediye kanunda belirtilen istisna ve muafiyet halleri dışında belediye vergi alma hakkına sahiptir. Verginin doğmasına sebep olan konu yapılan ilan ve reklam faaliyetidir.

İlan ve reklam vergisinin tarifeleri belediye gelirleri kanununun 15’inci maddesinde altı (6) bent olarak alt ve üst limitler şeklinde belirlenmiştir. Söz konusu bentler bir anlamda vergiye tabi olan ilan ve reklam faaliyetlerini de açıklamış olmaktadır. Yapılan ilan ve reklamlar yasada sayılan bu altı gruptan bir tanesi içerisinde değerlendirilecek ve ona göre vergilendirilecektir.

Belediye Meclisleri bu gruplar içerisinde kalmak şartıyla ilan ve reklamları farklılaştırabilecek, farklılaştırılan ilan ve reklamlar için de grup için geçerli olan alt ve üst limitler dahilinde kalmak şartıyla vergi tarifesini belirleyebileceklerdir. Örneğin, 4’üncü bentteki ışıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamlar için şehir merkezi ve ana cadde üzerlerinde bulunanlar gibi veya totemler ve billboardlar gibi reklamın yapıldığı yerlerin özelliklerine göre farklılaştırma yapılarak buralarda alt ve üst limitler içerisinde kalmak şartıyla farklı tarifeler belirlenebilecektir.

İlan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından veya ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlar tarafından, ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20’nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine, vergiler yasadaki düzenlemede olduğu gibi tarh ve tahakkuk ettirilecektir.

4’üncü bentteki ışıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamlar kısa süreli ve sık gerçekleştikleri için her bir ilan ve reklam için vergi tarhı yapılmalıdır ve yasada öngördüğü şekilde her bir ilan ve reklam için vergi beyannamesi verilmelidir.

IV- Işıklı veya Projeksiyonlu İlân ve Reklamlar

İlan ve reklamların ışıklı veya projeksiyonlu olmasının ne anlama geldiği konusunda net bir görüş bulunmamaktadır. Konunun anlaşılır olması için belediye gelirleri kanununun 15’inci maddesinde yer alan altı bentteki özelliklere göre ayrımda bulunmak yararlı olabilecektir. 4’üncü bentte yer alan ışıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamların öncelikle diğer bentler kapsamında olmaması gerekmektedir. Diğer bentler kapsamında olup da ışıklı ve projeksiyonlu ilan ve reklamlar olabilmektedir. Buna ilave olarak, bu ilan ve reklamların içeriden veya dışarıdan herhangi bir şekilde enerji kullanılarak aydınlatılmış olması gerekmektedir. Sonuç olarak, diğer bentler kapsamında olmayan ve enerji kullanılarak herhangi bir şekilde aydınlatılarak billboard, raket, totem, tabela vb. araçlarla yapılan ilan ve reklamlar bu kapsamda değerlendirilmelidir.

Belediyelerin kiraladıkları billboard, raket, totem, tabela vb. ilan ve reklam araçlarından ışıklı ve projeksiyonlu olanların 4’üncü bent kapsamında değerlendirilerek vergilendirilmesi gerekmektedir. Söz konusu ilan ve reklam araçlarının açık şekilde 4’üncü bent kapsamında olduğu ifade edilebilir. Bu ilan ve reklam araçlarını belediyeler kendi iradeleriyle kullanıma açmaktadırlar. Diğer bentlerde sayılanlar belediyenin kullanım alanı içerisinde değildir.

Kamu ve özel kurumların mülkiyetindeki alanlarda yapılan bu kapsamdaki ilan ve reklamlardan da vergi alınması gerekmektedir. 2464 sayılı kanunun 14’üncü maddesinin 6’ncı bendindeki kamu kurumlarının verdikleri ilan ve reklamlar vergiden istisnadır. Bu kurumlarca kullanılan veya kullandırılan ilan ve reklam araçlarında bu kurumlara ait olmayan ilan ve reklamlar da vergiye tabidir.

V- Değerlendirme ve Sonuç

15’inci maddedeki altı (6) grup ilan ve reklam vergi tarifesi dikkatli şekilde ayrıştırılmalıdır. Bunların içerikleri doğru şekilde belirlenerek belediye gelirlerinin daha isabetli tahsil edilmesi sağlanacaktır.

Bu kapsamda, ışıklı veya projeksiyonlu ilân ve reklamların neler oldukları da açık şekilde belirlenmelidir. Buna göre, bu kapsama giren her bir ilan ve reklamın vergisi mükellefler veya ilan ve reklam işlerini mutat meslek olarak ifa edenler tarafından yasada belirlenen şekilde beyanname vererek belediyeye ödenmelidir.

Belediyelerin kiraladıkları ilan ve reklam araçlarından 4’üncü bent kapsamında olanlara ait ilan ve reklam vergilerinin açıklandığı şekilde tarh, tahakkuk ve tahsil edilmesi gerekmektedir.

Kamu kurumları tarafından kullanılan veya kullandırılan 4’üncü bent kapsamına dahil ilan ve reklam araçlarında yayınlanan ilan ve reklamların da vergilerinin belediyeye mükellefler veya sorumlular tarafından ödenmesi gerekmektedir.