İş Ortaklığına Yapılacak Ödemeler Ortaklardan Birine Yapılabilir Mi? Fatura Kim Tarafından Kesilmelidir?
İhale (Ortak-Diğer) Hakediş Ödemeleri Malihakem İhale Uzmanı - Uzman / Danışman 10.11.2016 8731Özeti :
İş ortaklıklarının ayrı mükellefiyet tesis edip etmeyecekleri tartışma konusu olmakta, uygulamada pilot ortaklar tarafından kesilen faturalar üzerine de hakediş ödemeleri yapılmaktadır. Ancak, analizde verilen görüşe göre bu yaklaşım hatalıdır.
İş ortaklığı olarak alınan ihalelerde, iş ortaklığının vergi mükellefiyeti tesisi zorunlu mudur? Fatura kim tarafından kesilir. İdareler pilot veya özel ortağa ödeme yapmakla doğru mu yapmaktadırlar.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
Sayı: B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-139 12/01/2012
Konu: İş ortaklığı mükellefiyeti tesis edilmesinin zorunlu olup olmadığı
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Kurumunuzun bazı ihalelere ortak girişimle katıldığı belirtilerek, proje iş ortaklığında her bir sermaye şirketi ortağın ayrı beyan verip veremeyeceği, iş ortaklığı mükellefliğini talep etmeyen sermaye şirketlerinin ortak fatura bastırmak zorunda olup olmadığı, iş ortaklığının pilot ortağının, işin tamamı için tek başına fatura kesip kesemeyeceği hususunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun l'inci maddesinde iş ortaklıkları kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmıştır.
Aynı Kanun'un 2'nci maddesinin yedinci bendinde ise "İş ortaklıkları: Yukarıdaki fıkralarda yazılı kurumların kendi aralarında veya şahıs ortaklıkları ya da gerçek kişilerle, belli bir işin birlikte yapılmasını ortaklaşa yüklenmek ve kazancını paylaşmak amacıyla kurdukları ortaklıklardan bu şekilde mükellefiyet tesis edilmesini talep edenler iş ortaklıklarıdır. Bunların tüzel kişiliklerinin olmaması mükellefiyetlerini etkilemez.'''' hükmüne yer verilmiştir.
1 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin "2.5.2" bölümünde, kurulacak iş ortaklığının kurumlar vergisi mükellefi sayılabilmesi için taşıması gereken unsurlar belirtilmiş olup, bu unsurları taşımak kaydıyla iş ortaklıklarının her türlü iş için kurabileceği belirtilmiştir.
Aynı Tebliğ'in "2.5.3. İşin bitiminde ortaya çıkan zararların durumu" başlıklı bölümünde; "Kurumlar, dilerlerse Borçlar Kanunu'na göre adi ortaklık veya Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre iş ortaklığı şeklinde ortaklıklar oluşturarak faaliyet gösterebilmektedirler.
Adi ortaklıklar, kurumlar vergisi mükellefi olmamalarına rağmen katma değer vergisi mükellefi olmaları nedeniyle ayrı defter tutabilmektedirler. Ortaklar ise dönem sonlarında ortaya çıkan kâr veya zararı, ortaklıktaki hisseleri oranında paylaşarak kendi hesaplarına dâhil etmektedirler.
İş ortaklıkları ise Kurumlar Vergisi Kanunu'nda ayrı bir kurum olarak değerlendirilmekte ve kurumlar vergisi mükellefi olarak sayılmaktadırlar. İş ortaklıklarının faaliyetinden doğan kazanç, kurumlar vergisine tabi tutulmakta ve vergi sonrası kazanç ortakların hisselerine göre ortaklara dağıtılmaktadır... " açıklamaları yapılmıştır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 229'uncu maddesinde faturanın, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari bir vesika olduğu hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanun'un 231'inci maddesinde ise faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre;
Kurumunuzun başka şirketlerle oluşturduğu ortak girişimin, tercihine bağlı olarak iş ortaklığı şeklinde kurumlar vergisi mükellefi olmaları veya adi ortaklık şeklinde ortaklık oluşturarak faaliyet gösterebilmeleri mümkündür.
İş ortaklığı olarak kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmesi durumunda, iş ortaklığının faaliyetinden doğan kazancın, iş ortaklığı tarafından beyan edilerek, kurumlar vergisine tabi tutulması ve vergi sonrası kazancın ortaklara dağıtılması gerekmekte olup söz konusu ortaklık tarafından, hak edişin idarece onaylandığı tarihten itibaren yedi gün içinde fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Adi ortaklık olarak faaliyet gösterilmesinin tercihi halinde ise adi ortaklıkların kurumlar vergisi mükellefi olmaması nedeniyle, dönem sonlarında ortaya çıkan kâr veya zararın, ortaklıktaki hisseleri oranında ortaklar tarafından paylaşılarak kendi hesaplarına dâhil edilmesi gerekmektedir. Bu durumda da hak edişin idarece onaylandığı tarihten itibaren adi ortaklık tarafından yedi gün içinde fatura düzenleneceği tabiidir
Bilgi edinilmesini rica ederim.