İş Deneyim Belgesi Olmayan Firmaların İş Deneyim Belgesine Sahip Olmak İçin Kullanabilecekleri Yöntemler
İhale (Ortak-Diğer) Yeterlik Kriterleri Malihakem İhale Uzmanı - Uzman / Danışman 06.09.2016 7983Özeti :
İş deneyim belgesi ihalelerdeki önemli yeterlik kriterlerindendir ve sahip olmayan firmalar birçok ihalede, özellikle yapım işlerinde, ihale dışı bırakılmaktadır. İş deneyim belgesi olmayan kişilerin iş deneyim belgesine sahip olmak için kullanabilecekleri yöntemler neler olabilir? Analizde bu konuya kısaca değinilmektedir.
İŞ DENEYİM BELGESİ OLMAYAN FİRMALARIN İŞ DENEYİM BELGESİNE SAHİP OLMAK İÇİN KULLANABİLECEKLERİ YÖNTEMLER
Mesleki ve teknik yeterlik kriteri olarak karşımıza çıkan iş deneyim belgeleri, genel olarak firmaların tecrübesini, aldığı işleri sorunsuz olarak teslim edip etmediğini, ihale konusu işin altından kalkabilecek seviyede olup olmadığını tespit için kullanılan yeterlik belgelerindendir.
Mesleki ve teknik anlamda yeterli olduğunu gösteren iş deneyim belgeleri bütün ihalelerde talep edilmemektedir. İşin türü ve yaklaşık maliyeti iş deneyim belgelerinin talep edilmesinde temel faktördür. Bu bağlamda mal alımlarında isteğe bağlı olarak talep edilen iş deneyim belgeleri, yapım işlerinde zorunlu olarak istenilmekte, hizmet alımlarında ise yaklaşık maliyetle bağlantılı olarak istenip istenmeyeceği değişmektedir.
Birçok ihalede talep edilen iş deneyim belgesi, sahip olmayan firmaların ihalelere katılımına engel olmaktadır.
İş deneyim belgesi sahibi olmak için kullanılabilecek bir takım yöntemler bulunmaktadır.
1.İş deneyim belgesi sahibi firmanın satın alınması: Bu yöntemde şirket hisseleri yeni kişi veya kişilere devredilmekte ve bu yöntemle iş deneyim belgesi sahibi olan bir şirkete sahip olunabilmektedir. Ancak, önceki şirketin iyi incelenmesi, iş deneyim belgesi sahibi olmak adına sıkıntılı ve problemli bir şirket alınmasından da uzak durulmalıdır.
2.Şirket birleşme ve bölünmeleri: İş deneyim belgesine sahip olan şirketler yeniden yapılandırmaya tabi tutulabilirler. Yeniden yapılandırma şirketler hukukunda şirket bölünmeleri, şirket birleşmeleri ve tür değiştirmeleri anlamına gelmektedir. Bu yöntemlerle de iş deneyim sahibi olmak mümkündür.
3.Özel sektörde iş yapma: Özel sektörde gerçekleştirilen işlerde yeterlik kriterleri aranmamaktadır. Bu sebeple yüksek bedelli iş deneyim belgelerine özel sektörde iş yapılarak sahip olunması mümkündür. Ancak, bu hallerde özellikle yönetmeliklerde yer alan düzenlemelere dikkat edilmesi ve usulde hata yapılmaması önemlidir. Örneğin yapım işlerinde özel sektörde gerçekleştirilen işlerin sözleşmelerinin noter onaylı olması gerekir.
4.Başka kişinin iş deneyim belgesinin kullanılması veya başka kişinin diplomasının kullanılması:
Genel disiplin içerisinde bir iş deneyim belgesinin başkası tarafından kullanılması yasaklanmıştır. Bu durum kesin bir şekilde hüküm altına alınmış; ancak, bazı hallerde şirketlerin kendilerinin olmayan iş deneyim belgelerinin kullanılmasına izin verilmiştir. Burada özellikle “belge sahibi kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler” ifadesinin altının çizilmesi gerekmektedir. İş deneyim belgesine sahip olan kişinin bir şirkete ortak olması ve bu şirkette yüzde elliden fazla hisseye sahip olması halinde, 4734 sayılı Kanun hükümlerine göre, sahip olduğu belgenin şirket tarafından kullanılması başka kişi olarak kabul edilmemektedir. Yani, ortağının iş deneyim belgesinin kullanılması hali, iş deneyim belgesinin başka kişi tarafından kullanılamayacağı temel ilkesinin bir bakıma istisnasını oluşturmaktadır.
Başka kişilerin iş deneyim belgesinin kullanılması hali karşımıza temel olarak iki şekilde çıkmaktadır:
a.Belge Sahibinin Şirkete % 50’den Fazla Hisseyle En Az Bir Yıldır Ortak Olması: 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesine göre; “Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olmaları, her ihalede bu oranın aranması ve teminat süresince bu oranın muhafaza edilmesi zorunludur.”
Söz konusu düzenlemeye göre, bir firmanın iş deneyim belgesinin başka bir firma tarafından kullanılması halinde şu şartlara dikkat edilmesi gerekir.
- İş deneyim belgesi kullanılacak firmanın/kişinin şirkete ortak olması,
- Ortaklığının en az bir yıldır devam ediyor olması,
- İş deneyim belgesi kullanılacak firmanın/kişinin şirkette % 50’den fazla hisseye sahip olması,
- İhaleye katılırken, teklif zarfı içerisinde “Ortaklık Durum Belgesi”’nin sunulmuş olması.
Şirketler, ortaklarının iş deneyim belgelerini kullanabilirler. Ancak, sermaye şirketlerinde ortakların şirketin iş deneyim belgesini kullanabilmesi olanaklı değildir.
b.Diploma Sahibinin Şirkete % 50’den Fazla Hisseyle En Az Beş Yıldır Ortak Olması: 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesine göre diplomalar ihalelerde iş deneyim belgesi olarak kullanılabilmektedir. Diplomalar ya diploma sahibi tarafından kullanılmakta ya da şirketler tarafından kullanılmaktadır. Diplomaların şirketler tarafından kullanılması halinde 62 nci madde düzenlemesine göre; “Bu bent kapsamında elde edilen deneyim mühendis ve mimarın beş yıldır en az % 51 hissesine sahip olduğu tüzel kişiler tarafından da kullanılabilir.”
Diplomaların iş deneyim belgesi olarak kullanılması halinde, diploma sahibi kişinin şirkete ortaklığının en az beş yıldır devam etmesi gerekmektedir. Yani beş yıldan daha az süreli ortaklığın olması halinde, sunulan diplomaların şirket açısından iş deneyim belgesi olarak değerlendirmeye alınabilmesi olanaklı gözükmemektedir.
TÜM İHALE HUKUKU SÜREÇLERİ İLE İLGİLİ OLARAK HEMEN ARAYIN 0535 645 00 20