İl Özel İdaresinde Daire Başkanı Olarak Görev Yapanlara Makam ve Görev Tazminatı Ödenebilir Mi? (Mali Hukuk Sayı: 173, Eylül-Ekim 2014)
Sosyal Güvenlik - Personel Personel Mevzuatı Bekir ÜZÜM - Sayıştay Başdenetçisi 04.05.2016 2700Özeti :
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 22’inci maddesinin 2’inci fıkrasında büyükşehir belediyelerinde daire başkanı olarak görev yapanlara görev ve makam tazminatının ödeneceği hükmü bulunmaktadır. Söz konusu madde hükümlerine dayanılarak bazı il özel idarelerinde çalışan daire başkanlarına da, görev ve makam tazminatı ödendiği görülmektedir.
İL ÖZEL İDARESİNDE DAİRE BAŞKANI OLARAK GÖREV YAPANLARA MAKAM VE GÖREV TAZMİNATI ÖDENEBİLİR Mİ? (Mali Hukuk Sayı: 173, Eylül-Ekim 2014)
1. MAKAM VE GÖREV TAZMİNATI
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 26’ıncı maddesine göre Kanun’a ekli IV sayılı cetvelde ünvanları yazılı olanlara makam tazminatı ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 26’ncı maddesinin (a) fıkrasında;
“Bu Kanun’a ekli IV sayılı cetvelde unvanları yazılı görevlerde bulunanlara hizalarında gösterilen gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunan miktarda makam tazminatı ödenir. Makam tazminatı damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve ödemelerde aylıklara ilişkin hükümler uygulanır. ”
denilmiş IV sayılı cetvelde ise;
“7- Birinci dereceli kadroya atanmış olmak şartıyla; Başbakanlık, Bakanlık, Müsteşarlık, Kurum Başkanlığı ve Müstakil Genel Müdürlüklerin merkez teşkilatı Daire Başkanı kadrolarına atananlar (Bütçe Dairesi Başkanı dâhil), Gelir İdaresi Grup Başkanı, Milli Kütüphane Başkan Yardımcısı, Bölge Müdürleri (Kamu İktisadi Teşebbüsleri, Belediyeler ve bunlara bağlı kurum ve kuruluşlar hariç), Gümrük Müsteşarlığı Başmüdürleri, Üniversite Genel Sekreterleri ile Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcıları ”
denilerek kimlerin makam tazminatı alabileceği belirtilmiştir.
657 sayılı yasaya ekli IV sayılı cetvel incelendiğinde İl Özel İdaresinde görevli daire başkanlarının makam tazminatı alacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır.
12.02.2000 tarih ve 23962 sayılı Resmi Gazete’deyayınlanan 4505 sayılıSosyal Güvenlikle İlgili Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Temsil TazminatıÖdenmesi Hakkında Kanun’un 5’inci maddesinde temsil tazminatının kimlere ödeneceğinin, kadro ve görev unvanı itibariyle farklı olarak belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili kılındığı belirtilmiştir.
26.04.2000 tarih ve 24031 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Temsil Tazminatı Ödenmesi Hakkında 10.03/2000 Tarihli ve 2000/457 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve Kararname’nin ekinde de temsil tazminatıödenecekler ve göstergeleri tespit edilmiştir.
Söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı’nda, Makam veya Yüksek HakimlikTazminatına göre alınabilecek Temsil Tazminatı ifade edilmiştir.
Makam veya Yüksek Hakimlik Tazminatı Göstergeleri |
Temsil Tazminatı Göstergeleri |
30.000 |
30.000 |
20.000 |
20.000 |
15.000 |
20.000 |
10.000 |
19.000 |
8.000 |
18.000 |
7.000 |
17.000 |
Temsil Tazminatı, Makam veya Yüksek Hakimlik Tazminatı alanlara ödenebileceğinden; İl Özel İdaresi Daire Başkanları makam veya yüksek hakimlik tazminatı almadığından, Temsil Tazminatı ödenmesi mümkün değildir.
373 sayılı KHK’nin 1’inci maddesinde de görev tazminatının, makam tazminatı alanlara verileceği hüküm altına alınmıştır.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 1’inci maddesinin, 04.07.2001 tarihli ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 11’inci maddesi ile değişik, (C) fıkrasında “(A) bendi kapsamına giren ve temsil tazminatı almayan personelden,
1 - 7.000’den daha düşük göstergeler üzerinden makam veya yüksek hakimlik tazminatı öngörülen kadrolara atanmış olanlara, 15.000 gösterge rakamını geçmemek üzere Bakanlar Kurulunca tespit edilecek gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda görev tazminatı ödenir.
2-….
3- … ödenecek görev tazminatının uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri tespit etmeye ….gösterge rakamları belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.” Denilmiş ve 14.03.2002 tarih ve 24695 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Görev Tazminatı Ödenmesi Hakkında 10.01.2002 tarihli ve 2002/3546 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 1’inci maddesinde “15/1/2002 - 14/7/2002 tarihleri arasında geçerli olmak üzere, aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa göre almakta olan personelden; makam veya yüksek hakimlik tazminatı öngörülen kadrolara atanmış olanlardan, makam veya yüksek hakimlik tazminatı gösterge rakamları;
6.000 olanlara 9.000,
5.500 - 4.500 olanlara 7.000,
4.000 ve daha az olanlara 6.000
gösterge rakamının, almakta oldukları makam veya yüksek hakimlik tazminatı gösterge rakamlarına ilave edilmesi suretiyle bulunan gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda görev tazminatı ödenir.” düzenlemesi yapılarak görev tazminatı ödenecekler ve göstergeleri tespit edilmiştir. Bu tespite göre de makam veya yüksek hâkimlik tazminatı göstergeleri 6.000 – 4.000 ve daha az olanlar 9.000 – 6.000 gösterge rakamlarına ilaveten görev tazminatı alabilirler. İl Özel İdare Daire Başkanları makam veya yüksek hâkimlik tazminatı alamadığından, temsil tazminatı almadıkları gibi görev tazminatı almaları da mümkün değildir.
2. SONUÇ
Yukarıda yapılan açıklamalar gereği, mahalli idarelerden biri olan il özel İdarelerinde görev yapan daire başkanları için makam tazminatı ve buna bağlı olarak da görev tazminatları için mevzuatımızda bir düzenleme bulunmamaktadır.
10.07.2004 tarih ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun Personel istihdamı başlıklı 22’nci maddesinin üçüncü fıkrasında “Büyükşehir belediyesi daire başkanları, genel müdürlüklerin daire başkanlarının yararlandığı makam ve görev tazminatından aynen yararlanırlar” hükmü ile özel bir düzenleme yapılmış ve mahalli idare olan Büyükşehir Belediyesi Daire Başkanları için bu tazminatların alınması hüküm altına alınmıştır. Ancak 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nda bu tür bir düzenleme yapılmamıştır. Bu nedenle il özel idaresi daire başkanları kendi kanunlarında bir düzenleme bulunmadığından makam ve görev tazminatından yararlanamazlar.