İDARECE SÖZLEŞMENİN HAKSIZ FESHEDİLDİĞİNE YÖNELİK MÜTALAAMIZ

… Belediyesi ile …Ltd. ŞTi. arasında imzalanan "…" işi feshedilmiş ve konu mahkemeye taşınmış olmakla birlikte, aşağıda ifade edilen gerekçeler muvacehesinde, sözleşmenin feshinin hukuki olmadığını ve idarece yapılan işlemin hatalı olduğunu iddia etmekteyiz.

İdare tarafından sözleşmenin feshine gerekçe olarak gösterilen temel neden, yüklenici firmanın iş programının gerisinde kalmış olmasıdır. İş programı Yapım İşleri Genel Şartnamesinde (YİGŞ) "Yüklenicinin, işin süresi ve varsa iş kısımlarına ait bitirme tarihleri ile yıllık ödeme miktarlarını da dikkate alarak, yapım işine ait iş kalemlerini/gruplarını, aylık imalatı ve iş miktarlarını, ihzarat ödemesi öngörülen işlerde ihzaratı, yıllık ödenek dilimlerini ve bunların aylara dağılımını ayrıntılı olarak gösterdiği program" olarak ifade edilmektedir. İhale konusu işin sözleşme sürecinin hangi aşamasında ne seviyede yerine getirileceğini iş programı göstermektedir. Bu noktada, iş programının yer teslimi ve idarece iş programının onayı ile anlam kazanacağı göz önüne alındığında, idarenin işyeri teslimini hatalı yapmış olduğunu ortaya koymak ve ihale sürecinde işin süresine yönelik hatalı işlemlerini ifade etmek, idarece onaylanan iş programının da hatalı olduğunu gösterecektir.

1- Yer teslimi Tam Yapılmamıştır: İşyerinin tamamı teslim edilmediği halde sözleşmenin başlangıç tarihi, ilk teslimden itibaren başlatılmıştır. İdare tarafından yer teslimi 19.09.2011 tarihinde yapılmış olmakla birlikte, yine idarenin kendi kabulüyle yer teslimine konu işyerinin tamamı yüklenici firmaya teslim edilememiştir. İdarenin 13.02.2013 tarihli yazısında "şahıs arazilerinin tamamının 2011 yılı Eylül ayı içerisinde, orman arazilerinin de 2012 yılı Ocak ayı başında izin işlemleri tamamlanmıştır. Dolayısıyla yer teslim tebliğ tarihimiz olan 19.09.2011 tarihinde Baraj inşaatındaki kazı çalışmalarına başlamanızda herhangi bir engel yoktur" ifadelerine yer verilmekle, yer tesliminin tam olarak yapılmadığı ifade edilmektedir. İhale dokümanları arasında yer tesliminin kısmi olarak yapılacağına yer verilmediği gibi, delil sözleşmesi mahiyetinde bulunan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrasında işyerinin yükleniciye kısımlar halinde de teslim edilebileceği ifade edilmektedir. Ancak, bu teslimin bu şekilde yapılacağının yüklenici firma tarafından bilinmesi, yani ihale dokümanlarında ve özellikle sözleşme tasarısında yer teslimine yönelik düzenlemeler yapılırken, yer tesliminin kısmi yapılacağının ifade edilmesi gerekirdi. Yer teslimini kısmi olarak yapacağını ifade etmeyen idarenin, işyerinin tamamının teslim etmediği halde, işin süresini bütün izinler alındıktan sonra başlatması beklenirken, aksi bir davranışla 19.09.2011 tarihi olarak başlatması hukuki değildir.

2- İş Programı Geç Onaylanmıştır: İdarece iş programı geç onaylanmış, ancak, bu gecikme işin süresine eklenmemiştir.

İş programı sözleşme süreci içerisinde hangi dönemlerde ne kadarlık imalat yapılacağını ve bunlara denk gelecek ödenek dilimlerini gösteren bir belgedir. Bu belge, hem sözleşmede yer alan düzenleme hem de YİGŞ'de iş programına yönelik düzenleme gereği idarece onaylanmak durumundadır. Bu onay iş programına geçerlik kazandırmak, yani yüklenici hangi aylarda ne kadarlık iş yapacağını ancak ve ancak bu onaydan sonra ortaya çıkan tabloya göre bilebilmektedir. İdare avukatı tarafından sunulan dilekçede işyeri tesliminin 19.09.2011 tarihinde yapıldığı ifade edilmekte ve akabinde şu cümleye yer verilmektedir: "Sözleşmesine göre işin süresi 730 gün olup 09.12.2011 onay tarihli 1. iş programına göre de işin bitim tarihi 18.09.2013 olarak tespit edilmiştir." Görüleceği üzere, iş programı yer tesliminden yaklaşık 3 AY SONRA idarece onaylanmıştır. Sözleşmenin feshine gerekçe olarak gösterilen iş programının gerisinde olma yaklaşımı ile iş programının 3 ay sonra onaylanmış olması arasında ciddi bir bağlantı bulunmaktadır. Yüklenici idare onayı olmadan ne kadar imalat yapacağını bilemeyeceğinden dolayı, bu onayın gecikmiş olması ve yükleniciye de iş programının gerisinde kalındığı iddiası ile sözleşmenin feshedilmesi tutarsızlıktır aynı zamanda hukuki de değildir.

Ayrıca, YİGŞ'nin 29 uncu maddesi gereği, işte yükleniciden kaynaklı olmayan gecikmelerin meydana gelmesi halinde bu gecikmelerin süre uzatımı olarak yüklenici firmaya verilmesi gerekmektedir. İş programının zamanında idarece onaylanmaması da idarenin sebep olduğu süre uzatım gerekçelerinden bir tanesidir. YİGŞ'de 16.07.2011 tarihinde yapılan değişiklikten sonra da idarenin sebep olduğu ve süre uzatımı verilmesine sebep unsurlar arasına iş programı açık bir şekilde yazılmıştır. Bu yazma, iş programının idarece onaylanmasının gecikmesinin önceden süre uzatımına neden olmayacağı şeklinde kabul edilemez çünkü iş programına yönelik düzenlemeler ile süre uzatımına yönelik açıklamalar arasında önceki düzenleme ile şimdiki düzenleme arasında hiçbir fark bulunmamaktadır. İdareden kaynaklı gecikmeler her zaman firma tarafından ileri sürülebilir.

Bu çerçevede, iş programı yer tesliminden 3 AY SONRA idarece onaylanmış olup, bu gecikmenin işin süresine eklenmesi doğal bir sonuçtur. İdarenin aksi bir davranışla hem bu süreyi eklememesi hem de iş programının gerisinde kalındığı yaklaşımıyla sözleşmeyi feshetmesi hukuki olarak kabul edilemez bir yaklaşım olacaktır.

3- Çalışılmayacak Dönemde İhtar Çekilmiş ve İhtarın Gereğinin Yerine Getirilmesi Yine Bu dönemde İstenilmiştir: Çalışmayacak dönemde imalat yapılması mümkün olamayacağından dolayı, ihtar çekilerek bu dönemde çalışma yapılmasını isteme ve bekleme hakkaniyetli değildir.

...

BİLİMSEL MÜTALAA ÇALIŞMALARIMIZ İÇİN BİZİMLE İLETİŞİME GEÇEBİLİRSİNİZ