Belediye şirketlerimizin sayısı hızla artmakla birlikte yavaş yavaş Sayıştay denetimine girdiklerinden ötürü Sayıştay tarafından kendilerinde nasıl bir denetim geçireceklerine ilişkin kafalarında soru işaretleri bulunmaktadır.

Belediye şirketlerimizde Sayıştay’ın aramış olduğu evraklardan birisi şirketlerin  kuruluş belgeleridir. Bu doğrultuda şirketlerimizin bu evrakları arşivlerinde tutmalarında fayda bulunmaktadır.

Eğer şirketimiz hibe yolu ile kurulmuş bir şirket ise sorun bulunmamaktadır.

Hibe yolu ile şirketlerini kurmamış bulunan belediye şirketlerimizin ise aşağıdaki süreci izlemeleri hukuki bir zorunluluktur;

- Belediye Meclis Kararı

- Bakanlar Kurulu İzni

- Diğer Mali Prosedürler

Görüleceği üzere normal prosedür ile belediye şirketi kurmak isteyen belediyelerin önündeki en büyük engel Bakanlar Kurulu iznidir.

4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun 26. maddesi hükmüne göre, belediyeler ve diğer mahalli idareler ile bunların kurdukları birlikler tarafından ticari amaçla faaliyette bulunmak üzere ticari kuruluşlar kurulması, mevcut veya kurulacak şirketlere sermaye katılımında bulunması, Bakanlar Kurulu'nun iznine tabidir.

Görüleceği üzere 4046 sayılı Kanun hibe yoluyla belediye şirketi kurulmasını Bakanlar Kurulu Kararına tabi kılmamıştır.

Kanun’un ilk yürürlüğe girdiği tarih olan 1994 ten günümüze bu madde hükmü Kanunda yer aldığından dolayı; 1994 sonrası kurulmuş bulunan tüm belediye şirketlerimizin eğer hibe yolu ile kurulmamışlar ise Bakanlar Kurulu kararı ile kurulmuş olmaları gerekmektedir.

Geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen Sayıştay denetimlerinde hibe yolu ile kurulmayan bir belediye şirketimizin Bakanlar Kurulu Kararı olmadan yaklaşık olarak 10 yıldır faaliyette bulunduğu ilginç bir durum karşımıza çıkmış bulunmaktadır.Bu husus şirket raporlarında yer almaktadır.

Bakanlar Kurulu Kararı, belediye şirketinin kanuni kuruluş süreçlerinden birisi olduğundan ötürü bu süreçleri tamamlamadan faaliyetine devam eden şirketin de gerçekleştirmiş olduğu iş ve işlemlerde hukuk diliyle en basit anlamda “sakat” işlemler olmaktadır.

Tavsiyemiz 1994'ten sonra hibe veya bağış yolu ile kurulanlar dışındaki belediye şirketimizin Bakanlar Kurulu Kararının olup olmadığının araştırılmasıdır.

Eğer varsa sorun bulunmamaktadır. Eğer yoksa şirketimizin yapacağı işlemler sakat işlemler olduğundan ötürü Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde bir çözüm üretilmesi gerekmektedir.