Hazine Taşınmazlarının Tahsis İşlemleri ve Tahsis İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi
Mali Yönetim Mali Yönetim ve Kontrol Serhat TAŞPINAR - Sayıştay Denetçisi 03.12.2017 6981Özeti :
Kamu idareleri tarafından tahsis edilen veya kullanılan taşınmazların muhasebe kayıtlarında önemli hatalar olduğu gibi, bu taşınmazlara yapılan değer artırıcı harcamaların muhasebeleştirilmesinde de önemli hatalar bulunmaktadır. Makalede tahsisli taşınmazların mali tabloların doğruyu göstermesi açısından nasıl muhasebeleştirileceği ele alınmaktadır.
HAZİNEYE AİT TAŞINMAZLARIN TAHSİS İŞLEMLERİ VE TAHSİSLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ[1]
1. GİRİŞ
Bilindiği üzere, 2.10.2006 tarihli ve 26307 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan 13.9.2006 tarihli ve 2006/10970 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ve 1.1.2006 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe giren Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmeliğin 5’inci maddesinin, 19.6.2014 tarihli ve 29035 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren 3.6.2014 tarihli ve 2014/6455 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Yönetmelik değişikliğinin çerçeve 4’üncü maddesi ile eklenen ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarında; Yönetmelik eki Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazların maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınacağı, ancak; bu taşınmazlardan maliyet ve rayiç bedeli belirlenemeyenler ile “Tapuda Kayıtlı Olmayan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazlardan sadece ekonomik olarak değerlendirmeye konu olanlar ile kamusal ihtiyaçlarda kullanılan taşınmazların, “Orta Malları” başlığı altında yer alan taşınmazların, “Genel Hizmet Alanları” başlığı altında yer alan taşınmazlar ile Maliye Bakanlığı tarafından iz bedeli ile takip edilmesine karar verilen taşınmazların iz bedeli üzerinden kayıtlara alınacağı; taşınmazların rayiç değerinin ise maliki kamu idaresince, başka bir kamu idaresinin yönetiminde veya kullanımında olanların ise bu idarelerce tespit edileceği yönünde düzenlemeler yapılmış, aynı Yönetmeliğin 10’uncu maddesinin, anılan Yönetmelik değişikliğinin çerçeve 7’nci maddesi ile değişik birinci fıkrasında ise; “Kamu idarelerince; mülkiyetlerinde, yönetimlerinde veya kullanımlarında bulunan taşınmazların mevcut kullanım şekli ile tapu kaydının birbirine uygun olmaması durumunda, taşınmazlar mevcut kullanım şekli ile kayıtlara alınır. Kamu idareleri taşınmazların cins tashihinin yapılması için gerekli işlemleri yaparlar.” hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, kamu idarelerine ait mali tabloların doğru ve güvenilir bir şekilde üretilebilmesi amacıyla; mülkiyeti Hazineye veya diğer kamu idarelerine ait olup bir başka kamu idaresine tahsis edilen taşınmazların tahsis edildikleri kamu idarelerinin mali tablolarında gösterilmesini teminen, Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 130, 131 ve 132’nci maddeleri ile Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 170, 172, 174, 176 ve 186’ncı maddelerinde gerekli düzenlemeler yapılarak, “250-Arazi ve Arsalar Hesabı”, “251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı” ve “252-Binalar Hesabı”nın detayında tahsis edilen taşınmazların izlenebilmesi amacıyla “02- Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar” ve kamu idarelerine tahsisli olan taşınmazların izlenebilmesi amacıyla da “03-Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar” olmak üzere, 27.12.2014 tarihli ve 29218 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Maliye Bakanlığının 41 Sıra No.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü (Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Detaylı Hesap Planları) Genel Tebliğinde yardımcı hesaplar belirlenmiş ve bu yardımcı hesaplar merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin detaylı hesap planına eklenmiştir.
Güncelleştirilen hesap planı ile Hazineye ait taşınmazların kayıtlarının sadece Maliye Bakanlığı muhasebe kayıtlarında görünmesi ile tahsis edilen İdarede hiçbir kaydın bulunmaması sorunlarının çözümü sağlanmış olacaktır.
2. TAHSİS İŞLEMİ KAPSAMINDA KAMU İDARELERİ VE MUHASEBE BİRİMLERİNCE YAPILACAK İŞLEMLER
2.1.Tahsis İşlemi
10.10.2006 tarihli ve 26315 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmeliğin 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendine göre tahsis; mülkiyeti kendilerinde kalması koşuluyla kamu idarelerince, kanunlarında belirtilen kamu hizmetlerinin yerine getirilebilmesi amacıyla mülkiyetlerindeki taşınmazların, birbirlerine veya köy tüzel kişiliklerine; Hazineye ait taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin ise, Maliye Bakanlığınca hizmetin devamı süresince kamu idarelerinin veya köy tüzel kişiliklerinin bedelsiz olarak kullanımına bırakılmasını ifade etmektedir.
2.2.Tahsis İşleminin Muhasebe Birimine Bildirimi
Tahsisli olarak kullandırılan taşınmazlara ilişkin belgeler; mülkiyeti Hazineye ait olanlar milli emlak birimlerince, diğer kamu idarelerinin mülkiyetinde olanlar ise yetkili birimlerince muhasebe kayıtlarına alınmak üzere muhasebe birimine verilecektir.
Tahsisli olarak kullanılan taşınmazlara ait belgeler kullanan kamu idaresi tarafından muhasebe kayıtlarına alınmak üzere muhasebe birimine verilecektir.
2.3.Tahsis İşleminin Muhasebeleştirilmesi
Taşınmaz maliki kamu idaresi tarafından tahsis işlemine ilişkin belgeler muhasebe birimine verildiğinde; 500-Net Değer Hesabına (11.Tahsis Edilen Taşınmazlar) borç, ilgisine göre 250-Arazi ve Arsalar Hesabı, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252-Binalar Hesabına (02.Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar) alacak; varsa taşınmaza ilişkin amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç, 500-Net Değer Hesabına (13.Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı) alacak kaydedilecektir. Bu kayıtlar taşınmazın mülkiyet kayıtlarının bulunduğu muhasebe birimlerince yapılacaktır.
Taşınmazın tahsis edildiği kamu idaresi tarafından tahsis işlemine ilişkin belgeler muhasebe birimine verildiğinde; ilgisine göre 250-Arazi ve Arsalar Hesabı, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252-Binalar Hesabına (03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar) borç, 500-Net Değer Hesabına (12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar) alacak; varsa taşınmaza ilişkin amortisman tutarları 500-Net Değer Hesabına (13.Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı) borç, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak kaydedilecektir. Bu kayıtlar taşınmazı tahsisli olarak kullanan idarenin taşınmaza ilişkin harcamalarını muhasebeleştiren ilgili muhasebe birimlerince yapılacaktır.
Örneğin;
a) Mülkiyeti Hazineye ait olup muhasebe kaydı Ankara Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğünde bulunan ve herhangi bir kamu idaresine tahsisli olmayan bir bina, Maliye Bakanlığı merkez birimlerinden herhangi birine tahsis edildiğinde; tahsisli kullanılan bu taşınmaza ilişkin yapılacak muhasebe kaydı (252-03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hs. borç; 500-12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hs. alacak), taşınmazı tahsisli olarak kullanan idarenin taşınmaza ilişkin harcamalarını muhasebeleştiren Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğünce yapılacaktır.
b) Mülkiyeti Hazineye ait olup muhasebe kaydı Kızılcahamam Mal Müdürlüğünde bulunan ve herhangi bir kamu idaresine tahsisli olmayan bir bina, Kızılcahamam İlçe Jandarma Komutanlığına tahsis edildiğinde; tahsisli kullanılan taşınmaza ilişkin yapılacak muhasebe kaydı (252-03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hs. borç; 500-12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hs. alacak), taşınmazı tahsisli olarak kullanan idarenin taşınmaza ilişkin harcamalarını muhasebeleştiren Jandarma Saymanlık Müdürlüğünce yapılacaktır.
c) Mülkiyeti Hazineye ait olup muhasebe kaydı Ankara Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğünde bulunan ve herhangi bir kamu idaresine tahsisli olmayan bir bina, Kara Harp Okuluna tahsis edildiğinde; tahsisli kullanılan taşınmaza ilişkin yapılacak muhasebe kaydı (252-03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hs. borç; 500-12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hs. alacak), taşınmazı tahsisli olarak kullanan idarenin taşınmaza ilişkin harcamalarını muhasebeleştiren MSB 1 Sayılı Merkez Saymanlık Müdürlüğünce yapılacaktır.
ç) Mülkiyeti Türk Patent Enstitüsüne ait olup muhasebe kaydı Türk Patent Enstitüsü Muhasebe Biriminde bulunan ve herhangi bir kamu idaresine tahsisli olmayan bir bina, Yenimahalle İlçe Sağlık Müdürlüğüne tahsis edildiğinde; tahsisli kullanılan taşınmaza ilişkin yapılacak muhasebe kaydı (252-03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hs. borç; 500-12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar Hs. alacak), taşınmazı tahsisli olarak kullanan idarenin taşınmaza ilişkin harcamalarını muhasebeleştiren Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğünce yapılacaktır.
Örnek 1: Mülkiyeti Hazineye ait, kayıtlı değeri 100.000 TL, birikmiş amortismanı 2.000 TL olan ve muhasebe kaydı Ankara Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğünde bulunan hizmet binası, 30.4.2015 tarihinde Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğüne tahsis edilmiştir.
Ankara Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğünün kaydı
500- Net Değer Hs. 11.Tahsis Edilen Taşınmazlar 252- Binalar Hs. 02.Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar 01.01.01.Hizmet Binaları |
100.000 |
100.000 |
257- Birikmiş Amortismanlar Hs. 02.01.01.Hizmet Binaları 500- Net Değer Hs. 13. Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı |
2.000 |
2.000 |
Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğünün kaydı
252- Binalar Hs. 03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar 01.01.01.Hizmet Binaları 500- Net Değer Hs. 12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar |
100.000 |
100.000 |
500- Net Değer Hs. 13. Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı 257- Birikmiş Amortismanlar Hs. 02.01.01.Hizmet Binaları |
2.000 |
2.000 |
2.4. Tahsisli Kullanılan Taşınmaz İçin Değer Arttırıcı Harcama Yapılması
10.01.2008 tarihli ve 26752 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Maliye Bakanlığının 28 Sıra No.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü (Amortisman ve Tükenme Payları) Genel Tebliğinin 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında; hesaplarda kayıtlı duran varlıklar için yapılan harcamalardan 34.000 TL’yi aşanların değer arttırıcı harcama olarak kabul edileceği belirtilmiştir.
Bu kapsamda, tahsisli kullanılan taşınmazlar için kullanan idare tarafından yapılan değer arttırıcı harcamalar, harcamayı yapan kamu idaresinin taşınmaza ilişkin harcamalarını muhasebeleştiren muhasebe birimince ilgisine göre bir taraftan; 250-Arazi ve Arsalar Hesabı, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252-Binalar Hesabına (03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar) borç, 325-Nakit Talep ve Tahsisleri Hesabına veya 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına ya da ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilecektir.
Taşınmaz için yapılan değer arttırıcı harcamanın taşınmaz maliki kamu idaresinin hesaplarına da yansıtılabilmesini teminen, değer arttırıcı harcamayı yapan kamu idaresince, ödeme belgesinin onaylı iki sureti yazı ekinde, mülkiyeti Hazineye ait taşınmazlar için Maliye Bakanlığının ilgili merkez dışı birimine, diğer kamu idarelerinde ise kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli ilgili birimine gönderilecektir. Maliki kamu idaresi de değer arttırıcı harcama tutarını, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik eki “EK-2-Tapuya Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu”nun değer sütununa kaydedecek olup ödeme belgesinin bir suretini taşınmazın kayıtlı olduğu muhasebe birimine gönderecektir.
Taşınmazın mülkiyet kayıtlarının bulunduğu muhasebe birimi de ilgisine göre; 250-Arazi ve Arsalar Hesabı, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252-Binalar Hesabına (01.Kamu İdaresinin Mülkiyetinde Olanlar) borç, 250-Arazi ve Arsalar Hesabı, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252-Binalar Hesabına (02.Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar) alacak kaydı yapacaktır.
Tahsisli kullanılan taşınmazlar için döner sermaye veya askeri kantin gelirleri gibi bütçe dışı kaynaklardan yapılan değer arttırıcı harcamaların tutarının gösteren belge, harcamayı yapan birimlerce bir yazı ekinde, taşınmazı tahsisli olarak kullanan idareye gönderilecektir. Taşınmazı tahsisli kullanan idare de harcamaların tutarının gösteren belgenin onaylı bir suretini yazı ekinde muhasebe kayıtlarına alınmak üzere (İlgisine göre; 250-Arazi ve Arsalar Hesabı, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252-Binalar Hesabına “03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar” borç, 600-Gelirler Hesabına “04.03.02.03. Diğerlerinden Alınan Bağış ve Yardımlar” alacak) kamu idaresinin taşınmaza ilişkin harcamalarını muhasebeleştiren muhasebe birimine; onaylı iki suretini ise yazı ekinde, mülkiyeti Hazineye ait taşınmazlar için Maliye Bakanlığının ilgili merkez dışı birimine, diğer kamu idarelerinde ise kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli ilgili birimine gönderecektir. Maliki kamu idaresi de değer arttırıcı harcama tutarını, Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik eki “EK-2-Tapuya Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu”nun değer sütununa kaydedecek olup harcama tutarını gösteren belgenin bir suretini taşınmazın mülkiyet kaydının bulunduğu muhasebe birimine gönderecektir.
Örnek 2: Tahsisli olarak Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünce kullanılan bina için 28.2.2017 tarihinde 50.000 TL tutarında değer arttırıcı harcama yapılmıştır. Tahsisi veren kurum: Ankara Defterdarlığı.
- Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğünün kaydı.
252- Binalar Hs. 03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar 01.01.01.Hizmet Binaları 325-Nakit Talep ve Tahsisleri Hs. |
50.000 |
50.000 |
830- Bütçe Giderleri Hs. 835- Bütçe Giderleri Yansıtma Hs. |
50.000 |
50.000 |
Kamu kurumlarına ait maddi duran varlıklara ilişkin değer arttırıcı bir harcama yapıldığında Maddi Duran Varlığı hem tahsis eden hem de tahsis alan İdarenin kayıtlarını güncellemesi gerekmektedir. Bu nedenle yukarıdaki örnekte tahsisi alan İdare olan Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü ile birlikte tahsisi veren Ankara Defterdarlığının da değer arttırıcı harcamanın kaydını yapması gerekmektedir.
Değer arttırıcı harcamaya ilişkin olarak Muhasebat Genel Müdürlüğünce düzenlenen ödeme belgesinin onaylı iki sureti bir yazı ekinde taşınmazın maliki kamu idaresine (Maliye Bakanlığının ilgili merkez dışı birimi olan Ankara Defterdarlığı) gönderilmiştir. Suretlerden biri taşınmazın maliki kamu idaresi tarafından taşınmazın mülkiyet kaydının bulunduğu muhasebe birimine gönderilmiştir.
- Ankara Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğünün kaydı.
252- Binalar Hs. 01.Kamu İdaresinin Mülkiyetinde Olanlar 01.01.01.Hizmet Binaları 252- Binalar Hs. 02.Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar 01.01.01.Hizmet Binaları |
50.000 |
50.000 |
2.5.Tahsis İşleminin Kaldırılması
Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Tahsis ve Devri Hakkında Yönetmeliğin 9 uncu maddesine göre tahsis işlemi; kamu hizmetinin sona ermesi, taşınmazın tahsis amacı dışında kullanılması veya maliki kamu idaresinin izni olmaksızın üçüncü kişilere kullandırılması, taşınmazın en az iki yıl boş bırakılması veya hiç kullanılmaması, taşınmazın tahsis amacının değişmesi, imar plânıyla taşınmazın başka bir amaca ayrılması, Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen tedbirleri alma ve bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi veya tahsis amacının ortadan kalkması (Tahsis işlemi, tahsis amacının ortadan kalkması nedeniyle tahsis yapılan idarenin isteği üzerine de kaldırılabilir.) durumlarında tahsis yapılan kamu idaresinin görüşü alınmaksızın tahsisi yapan kamu idaresinin merkez veya taşra birimlerince resen kaldırılabilir.
2.6.Tahsis İşleminin Kaldırılmasının Muhasebe Birimine Bildirimi
Tahsisli olarak kullandırılan taşınmazlardan tahsis işleminin kaldırılmasına karar verilenlere ilişkin belgeler; mülkiyeti Hazineye ait olanlar milli emlak birimlerince, diğer kamu idarelerinin mülkiyetinde olanlar ise yetkili birimlerince muhasebe kayıtlarına alınmak üzere muhasebe birimine verilecektir.
Tahsisli olarak kullanılan taşınmazlardan tahsis işleminin kaldırılmasına karar verilenlere ilişkin belgeler; kullanan kamu idaresi tarafından muhasebe kayıtlarına alınmak üzere muhasebe birimine verilecektir.
2.7.Tahsis İşleminin Kaldırılmasının Muhasebeleştirilmesi
Taşınmaz maliki kamu idaresi tarafından tahsis işleminin kaldırılmasına ilişkin belgeler muhasebe birimine verildiğinde ilgisine göre; 250-Arazi ve Arsalar Hesabı, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252-Binalar Hesabına (02.Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar) borç, 500-Net Değer Hesabına (11.Tahsis Edilen Taşınmazlar) alacak; varsa taşınmaza ilişkin amortisman tutarları 500-Net Değer Hesabına (13.Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı) borç, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak kaydedilecektir. Bu kayıtlar taşınmazın mülkiyet kayıtlarının bulunduğu muhasebe birimlerince yapılacaktır.
Taşınmazın tahsis edildiği kamu idaresi tarafından tahsis işleminin kaldırılmasına ilişkin belgeler muhasebe birimine verildiğinde; 500-Net Değer Hesabına (12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar) borç, ilgisine göre; 250-Arazi ve Arsalar Hesabı, 251-Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı veya 252-Binalar Hesabına (03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar) alacak; varsa taşınmaza ilişkin amortisman tutarları 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç, 500-Net Değer Hesabına (13.Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı) alacak kaydedilecektir. Bu kayıtlar taşınmazı tahsisli olarak kullanan idarenin taşınmaza ilişkin harcamalarını muhasebeleştiren ilgili muhasebe birimlerince yapılacaktır.
2.8.Tahsis İşlemlerinin Bildirim ve Muhasebeleştirme Zamanı
Kamu idareleri arasında taşınmazların tahsisli olarak verilmesi, alınması ve bu taşınmazlar için yapılacak olan değer arttırıcı harcamaların idareler tarafından aylık olarak düzenlenecek mizanlarında karşılıklı olarak gösterilmesi için tahsis kapsamında yapılan her türlü işlemin ilgili ayın ilk günü ile son günü arasında bir tarihte yapılması ve bir sonraki aya sarkmaması, sarkma ihtimali olan işlemler için takip eden aybaşının beklenilmesi ve her halükârda yılsonunda geçici mizandan önce yapılması için idareler tarafından her türlü tedbirin alınması sağlanacaktır.
Örneğin; mülkiyeti Hazineye ait olup muhasebe kaydı Yozgat Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğünde bulunan ve herhangi bir kamu idaresine tahsisli olmayan bir bina, 15/4/2015 tarihinde Bozok Üniversitesine tahsis edildiğinde; söz konusu tahsis işlemine ilişkin olarak Yozgat Defterdarlığı Milli Emlak Birimi tarafından tahsis onayının Bozok Üniversitesine gönderilmesi ile başlayıp Bozok Üniversitesi muhasebe birimi tarafından söz konusu işlemin muhasebe kayıtlarına alınması ile tamamlanacak sürecin en geç 30/4/2015 tarihinde tamamlanması gerekmektedir. Söz konusu taşınmazın tahsis işleminin kaldırılması veya taşınmaz için yapılan değer arttırıcı harcamalar kapsamında yapılacak işlemler de aynı usulle yerine getirilecektir.
Örnek-3: Ankara Defterdarlığı tarafından tahsis edilen Muhasebat Genel Müdürlüğünce kullanılan binanın tahsis işlemi 30.4.2017 tarihinde kaldırılmıştır.
- Ankara Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğünün kaydı.
252- Binalar Hs. 02.Kamu İdaresinin Tahsis Ettiği Taşınmazlar 01.01.01.Hizmet Binaları 500- Net Değer Hs. 11.Tahsis Edilen Taşınmazlar |
150.000 |
150.000 |
500- Net Değer Hs. 13. Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı 257- Birikmiş Amortismanlar Hs. 02.01.01.Hizmet Binaları |
6.000 |
6.000 |
- Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğünün kaydı.
500- Net Değer Hs. 12.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar 252- Binalar Hs. 03.Tahsisli Kullanılan Taşınmazlar 01.01.01.Hizmet Binaları |
150.000 |
150.000 |
257- Birikmiş Amortismanlar Hs. 02.01.01.Hizmet Binaları 500- Net Değer Hs. 13. Tahsis Edilen Taşınmazlar İçin Ayrılmış Amortisman Tutarı |
6.000 |
6.000 |
3. SONUÇ
Kamu idarelerinin uymakla yükümlü olduğu 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, kamu idarelerine muhasebe konusunda bazı sorumluluklar yüklemektedir.
Kanunun 7’inci maddesi (d) bendinde: “Kamu hesaplarının standart bir muhasebe sistemi ve genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine uygun bir muhasebe düzenine göre oluşturulması zorunludur.” denilmektedir.
Hesap verme sorumluluğu başlıklı 8’inci maddesinde ise;
“Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.” denilmektedir.
Yukarıdaki maddeler gereği kamu idareleri standart bir muhasebe sisteminin oluşturulmasından, kayıtların doğru tutulmasından ve muhasebeleştirilmesinden sorumludurlar ve yetkili kılınmış mercilere hesap vereceklerini unutmamalıdırlar.
[1] Muhasebat Genel Müdürlüğünün 27.04.2015 tarih ve 90192509-010.03-4167 sayılı Genel yazısından yararlanılmıştır.