Belediyelerimiz Belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişileri olarak sosyal yardımlarda yapabilmektedirler.

İşte belediyelerin yapmış olduğu yardımların kamu zararı oluşturup oluşturmadığı zaman zaman tartışılmaktadır. Belediyeler vakfa ait özel bir üniversitenin ihtiyaçlarını karşılayıp karşılayamayacağı bugün üzerinde duracağımız husus olaacktır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun, “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinde, Belediyenin mahalli müşterek nitelikte olmak şartıyla sosyal hizmet ve yardım hizmetlerini yapacağı veya yaptıracağı, gıda bankacılığı yapabileceği;

Aynı Kanun’un “Belediyenin giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinde de, dar gelirli, yoksul, muhtaç ve kimsesizler ile engellilere yapılacak sosyal hizmet ve yardımlar, yurt içi ve yurt dışı kamu ve özel kesim ile sivil toplum örgütleriyle birlikte yapılan ortak hizmetler ve proje giderleri, sosyo-kültürel, sanatsal ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler, belediye giderleri arasında sayılmıştır.

Diğer taraftan; 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun "Diğer kuruluşlarla ilişkiler" başlıklı 75 inci maddesinde;

"Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;

a) Mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz üstlenebilir veya bu kuruluşlar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir ve bu amaçla gerekli kaynak aktarımında bulunabilir. Bu takdirde iş, işin yapımını üstlenen kuruluşun tâbi olduğu mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.

…

Yukarıda belirtilen 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun "Diğer kuruluşlarla ilişkiler" başlıklı 75 inci maddesi hükmünde

Mahalli idarelerin diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz gerçekleştirebileceği belirtilmiştir. Madde metnine dikkat edildiğinde analizimizde sorulan sorunun cevabı için vakıflara ait özel üniversitelerin kamu kurum ve kuruluşu olup olmadığının netleştirilmesi gerekmektedir. 

Kamu tüzel kişiliğine haiz Vakfa ait yüksekokul bir kamu kuruluşu ise o zaman belediyelerin vakfın üniversitesine ait yapım, baım, onarım ve taşıma işlerini bedelli veya bedelsiz olarak üstlenebilecek veya vakıf ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilecek ve bu amaçla gerekli kaynak aktarımında bulunabilecektir.

Sayıştay’ın 2016 tarihli Temyiz Kurulu Kararında (Sitemizde Kararlar bölümünde bulunmaktadır.)  belirtildiği üzere kamu tüzel kişiliğini haiz vakfın üniversitesi bir kamu kuruluşu değildir. 

Aynı kararda … Meslek Yüksekokulunun özel bir vakfa ait olduğu ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 75 inci maddesi kapsamında sayılan “kamu kurum ve kuruluşu” niteliğine haiz olmadığı diğer taraftan, yapılan faaliyetin, belediyenin görev ve alanlarına giren konulardan olmadığı dikkate alındığında, … Meslek Yüksekokulu'nun kurumsal tasarım ve görsel araştırma faaliyetlerine ilişkin giderlerin de Belediye bütçesinden karşılanması mümkün bulunmadığı gerekçesiyle kamu zararına sebebiyet verildiği belirtilmiştir.