Belediyeler sadece bulundukları mahalli bölgelerin alt yapı ve üst yapı hizmetleri ile ilgilenmezler. Ülkemiz belediyeleri mahallindeki vatandaşların moral seviyelerini yükseltebilmek veya mahalli bilinçlendirme amacıyla festival, tiyatro, konser, seminer vb. organizasyonlar düzenleyebilmektedirler.

 Peki bu organizasyonlar için çeşitli derneklere aktarılan tutarlar kamu zararı sayılabilir mi?  Zaman zaman bu konuda Sayıştay’ın tazmin hükmünün olduğu iddia edilerek belediyelerdeki yöneticilerin kafası karıştırılmaktadır.

 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Hemşehri Hukuku” başlıklı 13 üncü maddesinde;

"……

Belediye, hemşehriler arasında sosyal ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve kültürel değerlerin korunması konusunda gerekli çalışmaları yapar. Bu çalışmalarda üniversitelerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sendikaların, sivil toplum kuruluşları ve uzman kişilerin katılımını sağlayacak önlemler alınır.

…." denilmekte,

“Belediyenin Görev ve Sorumlulukları” başlıklı 14 üncü maddesinde;

"İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafi ve kent bilgi sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; sosyal hizmet ve yardım, nikâh, meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır…." denilmektedir.

Görülmektedir ki gerek belediyenin hemşehri hukuku gerekse belediyenin görev ve sorumlulukları başlıklı maddelerinde belediyelerin festival düzenlemeleri önünde hukuki bir engel bulunmaktadır.

“Belediye Başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38. maddesinin (o) bendinde;

"Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak." Belediye Başkanının görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.

“Belediyenin giderleri” başlıklı 60 ıncı maddesinde; temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri ile sosyo-kültürel, sanatsal ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler Belediyenin giderleri arasında sayılmıştır.

Ayrıca Belediye Kanunu’nun 75 inci maddesi (c) bendinde;

"Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, özürlü dernek ve vakıfları, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir." denilmektedir.

Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama Ve Tören Giderleri Yönergesi’nin 10 uncu maddesi (c) bendinde "festival ve fuar" giderleri yapılacak giderler arasında sayılmıştır.

5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 10 uncu maddesinde; "Dernekler kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütebilirler. Bu projelerde kamu kurum ve kuruluşları, proje maliyetlerinin en fazla yüzde ellisi oranında aynî veya nakdî katkı sağlayabilirler." denilmekte,

Dernek, Vakıf, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık Ve Benzeri Teşekküllere Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin Bütçesinden Yardım Yapılması Hakkında Yönetmeliğin tanımlar başlıklı 4 üncü maddesinde;

"a) İdare: 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri ile mahallî idareleri

b) Teşekkül: Yardım yapılacak dernek, vakıf, birlik, kurum, kuruluş, sandık ve benzeri tüzel kişileri

c) Yardım: İdare bütçelerinden teşekküllere yapılacak nakdî yardımı, ifade eder." denilmektedir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri uyarınca Belediyelerin turizm ve tanıtım, kültürel işler, festival vb. organizasyonlar yapması veya yaptırması, konuyla ilgili maddi ve ayni yardım yapması mümkündür. 

Ancak bu tarzdaki ödemelerde aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir:

Derneğe yapılan ödemenin;

• 5393 sayılı Belediye Kanunu’na uygun olması, tanıtım başlığı altında ortak faaliyet olması,
• Dernekle yapılmış protokolün bulunması,
• Yapılan yardımın cari harcama niteliğinde olmaması,
• Bu iş için belediye bütçesinde ödenek ayrılmış olması

 Belediyelerimizin dikkat etmeleri gereken hususlardır.

Nitekim Sayıştay Temyiz Kurulu’nun bu konuys iliskin kamu zarari olustuguna dair karari 2016 yilinda gerceklestirilen Karar Düzeltmesi başvurusu sonucu alınan karar ile kaldırılmıştır.