Belediyelerimiz 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’ hükümleri doğrultusunda mali yönetim ve kontrol işlemlerini yürütmektedirler.

Bu Kanunun 8’nci maddesi doğrultusunda; her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.

Belediye başkanı da belediyenin en üst amiridir. Ve Kanunun uygulanmasında Kanunun 11’nci madde hükmü doğrultusunda “Üst Yöneticidirler” sorumluluğu aşağıdaki şekilde açıklanmıştır:

“Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara, kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve kontrol sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve bu Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesinden Bakana; mahallî idarelerde ise meclislerine karşı sorumludurlar.”

Kanundan da görüleceği üzere üst yöneticilerin sorumluluğu belediyelerde meclislerine karşı bulunmaktadır.

Mali konulardaki sorumlulukları da Sayıştay’ın 2007 yılında almış olduğu Genel Kurul Kararı ile açıklığa kavuşturulmuştur:

“Üst yöneticiler işlerin gidişatından harcama yetkililerinin ve diğer görevlilerin bilgilendirmeleri ve raporları ile bilgi sahibi olmaktadırlar. Bununla birlikte üst yöneticilerin özel kanunlardan doğan Sayıştaya karşı mali sorumlulukları olabileceği gibi, münferit bir olayda sorumluluklarına hükmedilmeleri de gerekebilir. Bu husus, meselenin Sayıştay yargısında görüşülmesi sırasında hükme bağlanacak bir konudur.

Dolayısıyla bu aşamada bir genelleme yaparak üst yöneticilerin, işlemlerin hukuka uygun olarak yürütülmesinden sorumlu olacakları ya da olmayacakları yönünde bir görüş belirtilmesi uygun bulunmamaktadır.”

Görüleceği üzere Sayıştay üst yöneticilerin mali yönden sorumluluğu yoktur doğrudan dememiştir. Ve olayın mahiyetine göre karar verileceğine dair hüküm vermiştir.

2016 yılında verilen bir Sayıştay Temyiz Kurulu kararında Sayıştay’ın ödeme emri ekindeki hakedişi “onaylayan” sıfatı ile imzalaması sebebiyle belediye başkanına mali yönden sorumluluk addedildiği görülmektedir.

Normal koşullarda belediye başkanlarının hak ediş evrakını onaylayan sıfatı ile imzalamalarına gerek bulunmamaktadır. Ancak bu karar bize göstermektedir ki hak edişi onaylayan sıfatı ile imzalayan belediye başkanı dahi olsa mali yönden kamu zararından Sayıştay tarafından sorumlu tutulabilecektir.