2014 Yılı Sayıştay Belediye Şirket Raporlarının Değerlendirilmesi
Mali Yönetim Belediye Şirketleri H. Bahadır BARÇIN - Sayıştay Başdenetçisi 07.06.2016 3519Özeti :
Belediye şirketleri Sayıştay tarafından denetlenmektedir. 2014 yılında gerçekleştirilen denetimler neticesinde ortaya ilginç sonuçlar çıkmış olup, analizde denetlenen belediye şirketleri konusu ele alınacaktır.
2014 YILI SAYIŞTAY BELEDİYE ŞİRKET RAPORLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Belediye şirketleri Sayıştay’ın denetim kapsamına 2010 yılında yürürlüğe giren 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu ile girmiş ancak ilk denetimler 2014 yılında gerçekleştirilmiştir. 2014 yılı Sayıştay denetimleri gerçekleştirilerek denetim raporları Sayıştay’ın web sitesinden yayımlanarak Kamuoyuna duyurulmuştur.[1] Bu yazımızda 2014 yılı Belediye şirket raporları çeşitli başlıklar altında değerlendirilmeye çalışılacaktır.
1. DENETLENEN BELEDİYE ŞİRKET SAYISI
2014 yılı denetimlerinde 24 adet Belediye Şirketi denetlenmiş olup halen devam eden 2015 yılı denetimlerinde bu sayı 2 ye katlanmıştır.
2. DENETLENEN BELEDİYE ŞİRKETLERİNİN BULUNDUĞU İLLER
Aşağıda denetlenen belediye şirketlerinin ilgisinin bulunduğu büyükşehir ve il belediyeleri belirtilmiştir.
Adana |
Ankara |
Antalya |
Burdur |
Bursa |
Denizli |
Erzurum |
Eskişehir |
Gaziantep |
Hatay |
İstanbul |
İzmir |
Kayseri |
Kocaeli |
Kocaeli/İzmit |
Konya |
Malatya |
Manisa/Turgutlu |
Mersin |
Muğla |
Sakarya |
Sivas |
Şanlıurfa |
Trabzon |
Görüleceği üzere ilk yıl denetimlerinde ağırlıklı olarak büyükşehir belediyelerinin şirketleri denetlenmiştir.
3. DENETLENEN BELEDİYE ŞİRKETLERİNİN AKTİF BÜYÜKLÜĞÜ
Denetlenen Belediye şirketlerinden aktif büyüklüğü
En büyüğünün 213.907.624, 79 TL
En küçüğünün ise 1.341.823, 86 TL dir.
Denetlenen 24 adet şirketi aktif büyüklüğü açısından değerlendirecek olursak;
1 milyon- 5 milyon TL arası = 10 adet
5 milyon-10 milyon TL arası = 2 adet
10 milyon-20 milyon arası = 3 adet
20 milyon- 50 milyon arası = 3 adet
50 milyon üstü = 6 adet
Belediye şirketi Sayıştay tarafından denetlenmiştir.
4. DENETLENEN BELEDİYE ŞİRKETLERİNİN KAR/ZARAR DURUMU
Denetlenen belediye şirketlerinin 2014 yılı mali tabloları doğrultusunda 7’si kar etmişken geriye kalan 17 şirket zarar etmiştir.
5. BELEDİYE ŞİRKETLERİNDE DENETİM SONUCU DENETİM GÖRÜŞÜ
Sayıştay tarafından belediye şirketlerinde gerçekleştirilen mali denetim sürecinin sonucunda hazırlanan raporlarda şirketler ile ilgili 4 adet denetim görüşü verilebilmektedir;
- Olumlu Görüş:
Şirketin mali tablolarının denetim ekibi tarafından tespit edilen önemlilik seviyesinin üzerinde hata olmaması durumunda bu görüş verilmektedir.
2014 yılı denetimlerinde şirketlerden 18 adedinin (%75) denetim görüşü bu doğrultuda gerçekleşmiştir.
- Olumsuz Görüş:
Şirketin mali tablolarının tüm hesap alanlarının denetim ekibi tarafından tespit edilen önemlilik seviyesinin üzerinde hata olması durumunda bu görüş verilmektedir.
2014 yılında sadece 1 belediye şirketine Sayıştay tarafından olumsuz denetim görüşü verilmiştir.
- Kısmi Olumlu Görüş:
Bu denetim görüşünde şirketin mali tablolarında çeşitli hesap alanları önemlilik seviyesi üzerinde hata içerdiğinden dolayı olumsuz görüş almakla beraber diğer hesap alanları doğru olduğundan ötürü sadece belirli hesap alanlarına olumsuz görüş verilmektedir.
2014 yılında 5 belediye şirketine Sayıştay tarafından kısmi/şartlı uygun görüş verilmiştir.
- Görüş Verilemez:
Şirket tarafından Sayıştay’a mali tabloların ve denetim sürecinde talep edilen bilgilerin verilmemesi durumunda bu görüş verilmektedir.
2014 yılı belediye şirketlerinin denetiminde bu görüşe verilen denetim raporu bulunmamaktadır.
6. DENETLENEN BELEDİYE ŞİRKET RAPORLARINDAKİ TESPİT EDİLEN BULGULAR
Sayıştay denetim raporlarında tespit edilen bulgular raporların 2 ayrı bölümünde yer almaktadır.
- Denetim görüşünü etkileyen bulgular:
Bu bulgular mali tablolara olumsuz görüş verilmesini gerektiren bulgulardır.
- Denetim görüşünü etkilemeyen bulgular:
Bu bulgular ise mali tabloları etkilememekle birlikte önemli hukuka aykırılıklar içeren bulgulardır.
Sayıştay’ın belediye şirketlerinde gerçekleştirdiği denetim sonucu kamuoyuna yayınlanan raporlarında;
Denetim görüşünü etkileyen 23; Denetim görüşünü etkilemeyen 32 bulgu olmak üzere toplam 55 adet bulgu yer almaktadır.
KAYNAKÇA:
Kitap: Belediye Şirketlerinde Denetim ve İstisna Uygulamaları, Mali Hakem Yayınları, 2016.
[1] 2015 yılı denetim süreçleri bitmiş olup, raporlar henüz kesinleşmemiştir.